اجرای سنت ۱۲۰۰ ساله زنان نوغان در مشهد

به گزارش شهرآرانیوز، زنان نوغان، سیاه‌پوشانی که از سر ارادت به حضرت دوست بر سروسینه‌زنان از خانه‌ها بیرون آمده و در حالی که گل و خاک بر سر می‌ریختند، با مولای خود وداعی تاریخی را رقم زدند.
بانیان این حرکت به عزاداری در روز‌های شهادت بسنده نکردند، بلکه هر ساله و در سالگرد این ایام باز هم زنان نوغان بودند که در دهه آخر صفر به استقبال از زائرین رضوی در جوار آن مضجع شریف می‌پرداختند و محوریت نذورات نوغانی‌ها به این ایام اختصاص یافت.
سنت ۱۲۰۰ ساله طنین انداز شد
امروز نیز همچون سال‌های گذشته همزمان با سالروز شهادت امام رضا (ع) زنان محله قدیمی نوغان مشهد به تاسی از مادران و پیشینیان خود در حالی که شاخه‌های گل در دست داشتند پس از عزاداری در مسجد محله خود، حرکتشان را همزمان با دسته‌روی هیات‌های مذهبی در خیابان‌های منتهی به حرم مطهر رضوی آغاز کرده و در امتداد سنتی هزار و ۲۰۰ ساله مویه کنان رهسپار حرم مطهر رضوی شدند تا صحنه‌ای دیگر از دلدادگی به امام هشتم (ع) را به منصه ظهور برسانند.
نوغان در گذشته یکی از مناطق چهارگانه ولایت توس بود که امام رضا (ع) در هجرتش از مدینه به توس به این منطقه پا نهاد، از آن جهت که اغلب مردم این منطقه به پرورش کرم ابریشم مشغول بودند، آن را "نوغان" نامیدند و تا به امروز با گسترش سناباد قدیم که به نام "مشهد" تغییر کرد، به همین نام در اذهان عمومی ماندگار شده است.
محله نوغان کنونی نیز که بازمانده منطقه نوغان در گذشته بوده، تقریبا در جوار بارگاه منور رضوی قرار گرفته و یکی از محله‌های قدیم شهر مشهد است که بافت خود را حفظ کرده و کمتر دستخوش تغییر قرار گرفته است.
به گواه تاریخ پس از شهادت امام رضا (ع) نخستین بیرق عزا برای آن حضرت در محله نوغان، آن هم توسط زنان سیاه پوش اش برخاست، نخستین گریه‌ها و مویه‌ها برای شهادت جانسوز امام رئوف از این محله به گوش رسید و نخستین حرکت هیات عزاداران در این محله برپا شد و مسیر خود را به سمت مرکز شهر آغاز کرد.
زنان محله نوغان اولین سوگوارانی بوذند که پس از اعلام شهادت ثامن الائمه در تشییع پیکرش حاضر شدند و عزاداری کردند و بیراه نیست اگر بگوییم پایه عزاداری در این شهر برای شهادت اهل بیت (ع) را زنان نوغان نهادینه کردند.
ساکنین محله نوغان همیشه کتیبه مزین به نام امام رضا (ع) را بر دیوار مسجد و محله نصب دارند، ماه صفر که از راه می‌رسد، شوری در این محله برپا می‌شود گویی انتظار مهمانی را می‌کشند که می‌خواهد از راه دوری بیاید و آنان به پیشوازش روند، محله حال و هوای دیگری می‌گیرد و زنان دست به کار می‌شوند.
چند روز مانده به آخر ماه صفر، مقدمات برگزاری مراسم سوگواری برای سالگرد شهادت هشتمین خورشید ولایت در محله نوغان آغاز می‌شود، مسجد محله و کوچه قدیمی و دراز آن آب و جارو می‌شود، دیگ‌های نذری در خانه‌های قدیمی برپا شده و زنان و مردان بساط نذری امام رضا (ع) را می‌چینند، جوان‌ها هم محله را با ملبس به پارچه‌های عزا کرده و پرچم‌های مزین به نام مبارک آن حضرت بر در و دیوار نصب می‌شود.
سفره نذری زنان نوغان در دهه پایانی ماه صفر به پهنای کل محله گسترده می‌شود، بوی نذری امام رضا (ع) از این محله مشام جان هر رهگذری را نوازش می‌دهد و ظرف‌های نذری بین عزادارانی که از این محله گذر می‌کنند، توسط زنان نوغان توزیع می‌شود.
آخرین پرده از سنت ۱۲۰۰ ساله زنان نوغان در سالروز شهادت امام رضا (ع) براه انداختن هیاتی کوچک و زنانه است، آنان تابوت خالی با پارچه سبزی که به دور آن کشیده شده و گل سپیدی که بر روی آن قرار گرفته است را بر دوش می‌گذارند و ابتدا کل محله را پیموده، در مسجد محل حضور یافته و مراسم عزاداری را برپا کرده و سپس با همان تابوت راه حرم را در پیش می‌گیرند.