در روزگاران قدیم دو موش که در دو سوراخ مجاور میزیستند تصمیم گرفتند برای یافتن غذا با هم همکاری و همافزایی کنند و با تشریک مساعی بهطور مشارکتی به کار و فعالیت و تأمین مایحتاج زندگی بپردازند. دو موش، در روز اول هرچه پیدا کردند با هم تقسیم کردند و خوردند. در روز دوم چیزی پیدا نکردند و نخوردند.
در روز سوم یک ورقه پنیر پارمزان کیلویی چهارصدهزارتومانی پیدا کردند، اما وقتی خواستند آن را با هم تقسیم و تناول کنند، بر سر نحوه تقسیم عادلانه آن دچار اختلاف شدند. دو موش، مشغول اختلاف بودند که گربه پیر و فرتوتی که در آن حوالی زندگی میکرد و شاهد اختلاف آنها بود نزد آنها رفت و پس از سلام و احوالپرسی و تقدیر و تشکر از مراتب همکاری و همافزایی آنها، اعلام آمادگی کرد تا بین آنها داوری کند. دو موش استقبال کردند.
گربه پیر رفت و یک ترازوی کفهای آورد و ورقه پنیر را دو تکه کرد و هر تکهاش را در یکی از کفههای ترازو گذاشت. کفه سمت راست از کفه سمت چپ سنگینتر شد و پایینتر ایستاد. گربه پیر یک چِسقله از پنیر داخل کفه سمت راست کند و خورد. کفه سمت راست سبکتر شد و بالا رفت و کفه سمت چپ سنگینتر شد و پایین ایستاد.
گربه پیر اینبار یک چِسقله از پنیر داخل کفه سمت چپ کند و خورد. اینبار کفه سمت چپ سبکتر شد و بالا رفت و کفه سمت راست سنگینتر شد و پایین ایستاد. گربه پیر بار دیگر یک چِسقله از پنیر داخل کفه سمت راست کند و خورد. کفه سمت راست بار دیگر سبکتر شد و بالا رفت و کفه سمت چپ سنگینتر شد و پایین ایستاد.
گربه پیر خواست بار دیگر یک چسقله از پنیر داخل کفه سمت چپ بکند و بخورد، که دو موش گفتند:ای گربه پیر، آیا میخواهی هی از چپ و راست پنیر بخوری و دست آخر یک تکه کوچک از پنیر بماند و آن را هم بهعنوان دستمزد داوریات برداری و بخوری؟ گربه پیر گفت: بلی. دو موش گفتند: میشود همین دو تکه را که الان نصف اولش شده بدهی ببریم خودمان یک خاکی به سرمان بریزیم؟ گربه پیر گفت: نه. یکی از موشها رو به موش دیگر کرد و گفت: یارانههایمان همینطوری نشد؟
گربه پیر گفت:ای موش نادان، آیا نمیدانی حرف سیاسی زدن در این مکان مانع کسب است؟ موش گفت: نه. گربه گفت: بخورمت؟ موش گفت: تو اگر قوه موش گرفتن و معده موش خوردن داشتی، کارت به حلیهگری و سوءاستفاده از منصب قضاوت و پنیرخوری نیفتاده بود. هنوز جمله موش تمام نشده بود که گربه پیر جستی زد و موش را گرفت و خورد و داستان نیمهتمام ماند.
از سرنوشت موش دیگر و باقیمانده پنیر و ترازوی کفهای تا این لحظه اطلاع دقیقی به دست نیامده است.