ریه‌­های سالم، تضمینی برای تندرستی بدن

به گزارش شهرآرانیوز؛ «ریه‌هایش ... درصد درگیر شده‌است.» جمله آشنایی است که در دوران همه‌گیری کرونا آن را با درصد‌های متفاوتش زیاد شنیدیم و خیلی وقت‌ها براین اساس امیدمان برای بهبودی بیماری ناامید شد. شاید تا پیش از این دوران کمتر کسی باورش می‌شد ویروسی کوچک تا این اندازه قدرت تخریبی داشته‌باشد که بتواند حیاتی‌ترین عضو بدن را به این راحتی از پا درآورد.

عضوی که در تعامل با قلب وظیفه تغذیه همه بدن، در تعامل با کلیه‌ها وظیفه حفظ تعادل pH بدن، در تعامل با سیستم ایمنی حکم سدی در برابر عوامل آسیب‌رسان داخلی و خارجی و در تعامل با مغز وظیفه راهبری بدن را برعهده دارد و کمترین بی توجهی به سلامت آن خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به‌همراه می‌آورد. موضوعی که اهمیت زیاد آن سبب شده‌است تا در تقویم بهداشت جهانی روزی با همین نام و به‌منظور اطلاع‌رسانی به مردم جهان تعیین شود و فرصتی برای ما هم باشد تا یک‌بار دیگر به رسالت آگاهی‌بخشی خودمان دراین‌باره عمل کنیم.

۹ تا ۱۳ درصد
آسم شایع‌ترین بیماری تنفسی در کشورمان است و ۹ تا ۱۳ درصد همه گروه‌های سنی را شامل می‌شود.

عوامل ایجادکننده بیماری‌های ریوی

• دود دخانیات
• آلودگی هوا
• عفونت‌ها
• بیماری‌های ژنتیکی و خودایمنی
• مصرف برخی دارو‌ها مانند آنتی بیوتیک‌ها

۵۰ درصد
سیگار مهم‌ترین عامل ابتلا به بیمار‌های ریوی و علت نیمی از این مرگ هاست.

۸۰ درصد
مصرف دخانیات عامل مرگ ومیر بیش از ۸۰ درصد مبتلایان به سرطان ریه است.

۱۰ تا ۱۲ درصد
سرماخوردگی‌های سبک ۱۰ تا ۱۲ درصد بیماری‌های تنفسی را شامل می‌شوند.

آلودگی هوا

آلودگی هوا پس از سیگار دومین علت مهم ابتلا به بیماری‌های ریوی در کشورمان است. در شهر‌های بالای ۱۰۰هزار نفر جمعیت ایران میزان تولید گاز‌های آلاینده به ازای هر مترمکعب هوا ۱۱۵ میکروگرم است؛ یعنی دوبرابر متوسط جهانی.

بیماری‌های تنفسی خطرناک

• سرطان ریه
• فیبروز کیستیک (چسبندگی راه‌های هوایی)
• ذات الریه
• برونشکتازی (گشادشدن راه‌های هوایی)

سرطان ریه

سرطان ریه در صدر خطرناک‌ترین بیماری‌های دستگاه تنفسی و جزو ۵ سرطان شایع در کشورمان است.

انواع سرطان ریه

سرطان ریه سلول کوچک (۲۰ درصد)

این نوع سرطان بیشتر در افراد سیگاری مشاهده می‌شود.

سرطان ریه غیرسلول کوچک (۸۰ درصد)

این نوع سرطان شیوع بیشتری دارد، مانند سرطان‌های مرتبط با نوع شغل.

افراد درمعرض خطر بیمار ی‌های ریوی شغلی

• کارگران معدن
• ریخته گران
• سفالگران
• کارگران ساختمانی
• جوشکاران
• مسگران
• نقاشان ساختمانی
• کارگران صنعت چرم سازی
• کشاورزان
• آرایشگران

اطمینان از سلامت ریه‌ها

اگر تنفس فرد طبیعی است، یعنی به راحتی انجام می‌شود، اجباری نیست و احساس خوبی نسبت به نفس کشیدن دارد یا تنفس او آن قدر منظم است که اصلا متوجه آن نمی‌شود، ریه‌های او به احتمال بسیار زیاد سالم است.

نشانه  ریه ناسالم

• تنگی نفس
• سرفه‌های مزمن
• مخاط دائمی
• خس خس سینه
• درد در قفسه سینه

ارزیابی عملکرد ریه‌ها

ریه‌ها افزون بر اینکه باید سالم و عملکرد طبیعی داشته باشند، از ظرفیت بالایی هم برای تنفس باید برخوردار باشند. برای ارزیابی عملکرد آن‌ها این چند آزمایش ساده را‌ می‌توان در خانه انجام داد.

بالارفتن از پله ها: از طبقه ۱ به طبقه ۳ با سرعت کم و معمولی بروید. اگر مجبور نشدید که برای استراحت بایستید یا در پایان تمرین دچار تنگی نفس نشدید، ریه‌های شما وضعیت خوبی دارند.

فوت کردن شمع: شمع روشن را در فاصله ۱۵ سانتی متری از وضعیت ایستاده (حالت دمیدن) قرار دهید. سپس شمع را فوت کنید. اگر برای خاموش کردن آن فقط به یک نفس نیاز دارید، عملکرد ریه شما خوب است.

دویدن درجا: ثابت بایستید و با سرعت متوسط درجا بدوید تا زمانی که احساس خستگی کنید و مجبور به توقف شوید. ۵ تا ۶ دقیقه پس از توقف بدن باید به حالت عادی بازگردد، این نشانه سالم بودن و ظرفیت خوب ریه هاست.

ذخیره سازی اکسیژن: نفسی عمیق بکشید و شکم خود را منبسط و نفس خود را حبس کنید. مراقب باشید که نفس از بینی و دهان خارج نشود. اگر بتوانید نفس خود را برای ۳۰ ثانیه نگه دارید، عملکرد ریه هایتان بسیار خوب است.

در ادامه حتما بخوانید با علائم انواع سرطان ریه آشنا شویم

راهکار‌هایی برای داشتن ریه سالم

افزایش مصرف آنتی اکسیدان‌ها

پژوهشی نشان می‌دهد مصرف ۵ وعده سبزیجات چیلیایی در روز مانند کلم بروکلی۵۰ درصد خطر ابتلا به سرطان ریه را کمتر می‌کند.

مصرف ویتامین D

کمبود این ویتامین سبب تضعیف عملکرد ریه‌ها می‌شود. دست کم ۲۰ دقیقه باید در روز در معرض نور خورشید قرار گرفت.

داشتن فعالیت بدنی

ورزش‌های هوازی مانند پیاده روی و شنا ظرفیت تنفسی را با افزایش حجم ریه‌ها افزایش می‌دهند.

پرهیز از دود سیگار

بدترین چیزی که‌ می‌تواند ریه‌ها را درمعرض انواع بیماری‌های مزمن ریوی قرار دهد، دود سیگار است، حتی اگر فرد سیگاری هم نباشد.

توجه به سلامت ریه‌ها

در صورت داشتن درد در قفسه سینه، سرفه خونی، سرفه‌های مزمن به مدت بیش از یک ماه باید به دنبال درمان‌های پزشکی بود.

کنترل آلاینده‌های داخل ساختمان

میزان رطوبت داخل خانه و گردوغبار آن باید همیشه کنترل شده باشد و به جز استفاده از تهویه و پاک کردن و شست وشوی منظم وسایل پنجره‌ها را هم مرتب باز و بسته کرد.

استفاده از محصولات سازگار با محیط زیست

محصولاتی مانند رنگ، پشم شیشه و پاک کننده‌ها دارای گاز‌های مضر و ذرات سمی هستند و به مرور به ریه‌ها آسیب وارد می‌کنند.

آب رسانی به بدن

آب رسانی سبب نازک نگه داشته شدن پوشش مخاطی در ریه‌ها می‌شود. هرچه این پوشش آسترمانند نازک‌تر باشد، عملکرد ریه بهتر خواهد بود.

رعایت بهداشت فردی

انجام فعالیت‌های ساده‌ای مانند شستن منظم دست ها، زدن ماسک، پرهیز از حضور در تجمع‌ها و رسیدگی به نظافت دهان به ویژه در فصل‌های سرد سال از بروز عفونت جلوگیری می‌کند.

واکسیناسیون منظم

با واکسیناسیون به ویژه برای گروه‌های پرخطر می‌توان از ابتلا به عفونت‌های تنفسی مانند کرونا، آنفلوانزا و ذات الریه به راحتی پیشگیری کرد.

توان بخشی ریوی

افزون بر تمرین‌های ارائه شده در طول دوره‌های توان بخشی، آموزش و حمایت روانی ارائه شده از بیمار هم می‌تواند به بهبود شرایط بیمار کمک زیادی کند.