وضعیت روبه‌رشد اعتبارات ویژه راه‌های خراسان‌رضوی در بودجه ۱۴۰۴

به گزارش شهرآرانیوز؛ اگر یک خط درست از وسط، ایران را به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم کند، می‌بینید که آمار‌های زیرساختی ما در این دو نیمه قابل مقایسه نیست. برای نمونه براساس گفته‌های مسئولان، در نیمه شرقی کشور درکل ۳۵ کیلومتر آزادراه وجود دارد، اما در نیمه غربی ۲ هزارو ۵۰۰ کیلومتر.

موضوع بی‌عدالتی در وضعیت راه‌های شرقی کشور و به‌ویژه خراسان رضوی در آلبوم بودجه، همیشه موردانتقاد فعالان اقتصادی و رسانه‌های استان بوده است. موضوع راه برای استان خراسان رضوی با توجه به ظرفیت جذب سالانه بیش از ۴۰ میلیون زائر از یک‌سو و موقعیت استراتژیک آن در همسایگی با افغانستان و مسیر ترانزیتی کشور‌های آسیای میانه بسیار بااهمیت است.

در این گزارش به بررسی وضعیت اعتبارات حمل‌ونقل جاده‌ای در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ پرداخته شده است. این بررسی نشان می‌دهد از یک‌سو افزایش ۱۳۵ درصدی میزان اعتبار سیزده پروژه توسعه زیرساخت حمل‌ونقلی که نام شهر‌های خراسان رضوی در آن دیده می‌شود و همچنین افزایش سهم استان از مجموع اعتبارات نکات مثبت این لایحه است، از طرفی بی‌تفاوتی و کاهش اعتبار برخی پروژه‌های مهم نکته منفی آن است. در ادامه به بررسی وضعیت چند پروژه مهم جاده‌ای استان پرداخته شده است.

۷.۲ درصد سهم استان از اعتبارات جاده‌ای

بررسی وضعیت اعتبارات حمل‌ونقل جاده‌ای در لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که از حدود ۲۶۰ ردیف بودجه در این بخش، مهم‌ترین پروژه‌های مربوط به خراسان رضوی در سیزده ردیف گنجانده شده است. البته برخی پروژه‌ها مانند «آزادراه حرم تا حرم» یا پروژه «چهار خطه نمودن راه بجنورد- اسفراین- بردسکن-سبزوار» پروژه‌هایی با اعتباری بین‌استانی هستند.

بگذارید قبل از بررسی جزئیات، خلاصه‌ای از وضعیت اعتبارات این بخش را بازگو کنیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مجموع اعتبارات بخش حمل‌ونقل جاده‌ای با ۸۴ درصد افزایش نسبت به سال گذشته، امسال به ۴۰ هزار ۴۶۳ میلیارد تومان رسیده است.

حالا سهم خراسان رضوی از این بودجه چقدر است؟ سهم سیزده پروژه که به جاده‌های استان مربوط می‌شود با ۱۳۵ درصد افزایش نسبت به سال گذشته به ۲۹۰۵ میلیارد تومان رسیده است.

علاوه‌بر افزایش چشمگیر اعتبار این سیزده پروژه نسبت‌به رشد میانگین کشوری، نکته مثبت دیگر در این بخش، افزایش سهم این پروژه‌ها نسبت به مجموع اعتبارات است. از نظر ریالی سهم پروژه‌های جاده‌ای که نام شهر‌های خراسان رضوی نیز در آن دیده می‌شود از بودجه این فصل به حدود ۷.۲ درصد می‌رسد، این درحالی است که سهم ما در سال گذشته حدود ۵.۶ درصد بوده است؛ بنابراین حداقل روی کاغذ وضعیت مجموع اعتبار توسعه زیرساخت حمل‌ونقل جاده‌ای استان نسبت به سال گذشته بهبود یافته است.

کاهش اعتبار حرم تا حرم

نام پروژه آزادراه حرم تا حرم سال‌هاست که حداقل برای خراسانی‌ها با انتقاد همراه بوده است. حالا نیز ماجرا همین است. با وجود افزایش اعتبار برخی ردیف‌های این بخش، اعتبار این پروژه مهم که قرار بود علاوه‌بر افزایش رفاه مردم و دسترسی بهتر برای سفر‌های جاده‌ای، حرم مطهر رضوی را به حرم حضرت معصومه (س) در قم متصل کند با کاهش چشمگیری روبه‌رو بوده است.

سال‌ها پیش مسئولان وقت روبان این پروژه را زمانی بریدند که قیمت دلار هزار تومان بود. حالا با وجود افزایش هزینه‌ها بودجه این پروژه نسبت به سال قبل حدود ۸۰ درصد کاهش یافته و به ۵۰ میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که با توجه به گفته مسئولان، هزینه ساخت یک کیلومتر آزادراه تا خرداد امسال ۱۱۰ میلیارد تومان بوده است. البته این رقم مربوط به زمانی است که قیمت دلار ۴۵ هزار تومان بوده است.

ساخت پروژه آزادراه حرم تا حرم دلایل و توجیهات اقتصادی بسیاری داشت و دارد. طبق گفته مسئولان، این آزادراه در سال۸۹ و با نرخ دلار هزار تومانی موجب صرفه جویی هزار و نهصدمیلیارد تومانی در زمان سفر، صرفه جویی دویست وبیست میلیارد تومانی در مصرف بنزین و گازوئیل و همین طور کاهش دویست وشصت میلیارد تومانی در هزینه‌های محیط‌زیستی می‌شد.

اگر این ارقام را بخواهیم به‌روزرسانی کنیم، کافی است هر کدام را در نرخ روز دلار ضرب کنیم.

البته نادیده‌گرفتن این پروژه در آلبوم اقتصادی سال آینده تنها اجحافی نیست که درباره این پروژه نسبت به خراسان رضوی شده است. مهم‌ترین قطعه این آزادراه برای خراسان رضوی بخش ۳۳کیلومتری سه راه تربت‌حیدریه تا مشهد است که قرارداد این قطعه ابتدای پاییز سال۱۳۹۷به مبلغ ۶۰۰میلیارد تومان به قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) ابلاغ شد و قرار بود ظرف ۴۲ماه به بهره‌برداری برسد، اما به دلیل تأمین‌نشدن اعتبارات دولتی، پیمانکار پروژه را به حالت تعطیل درآورد. حالا با توجه به افزایش هزینه‌ها روزبه‌روز سهم دولت از اجرای این پروژه افزایش پیدا می‌کند، اما در مقابل می‌بینید که این رقم در بودجه کاهش یافته است.

آزادراه حرم تا حرم از چهار فاز اصلی، یعنی مسیر‌های قم- گرمسار (١۵٠کیلومتر)، مسیر گرمسار- سمنان (١٢٠کیلومتر)، مسیر سمنان-نیشابور (۵٧٠کیلومتر) و مسیر نیشابور- مشهد (٨٠کیلومتر) تشکیل شده است. فاز نخست این پروژه، یعنی آزادراه قم-گرمسار در سال٩٣ افتتاح شد.

در ادامه حتما بخوانید عقب‌ماندگی آزادراه مشهد-چناران از برنامه

افزایش ۳۰۲ درصدی اعتبار پروژه مشهد-دوغارون

«احداث بزرگراه مشهد- سنگ بست -فریمان-تربت جام- تایباد-دوغارون» یکی از پروژه‌های مهم برای خراسان رضوی است که باعث بهبود وضعیت ترانزیت کالا و درآمدزایی برای کشور می‌شود. اعتبار این پروژه در سال آینده با افزایش حدود ۳۰۲ درصدی به ۲۷۰ میلیارد تومان رسیده است.

هزینه ساخت یک کیلومتر بزرگراه نیز طبق آخرین گفته مسئولان ۴۵ میلیارد تومان است. این یعنی بودجه درنظر گرفته شده برای این بزرگراه کفاف حدود شش کیلومتر از آن را می‌دهد. مسافت این بزرگراه ۲۲۵ کیلومتر است. این پروژه در سال۱۳۸۱کلنگ‌زنی شده است و عمر بیست ساله دارد و هنوز معلوم نیست چه زمانی به اتمام می‌رسد.

وضعیت ۲ پروژه مهم برای مشهد

مشارکت در احداث آزاد راه کنار گذر شمالی مشهد و مشهد – قوچان نیز یکی از پروژه‌های قدیمی در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای برای خراسان رضوی محسوب می‌شود. این پروژه نیز از سال۱۳۸۳آغاز شده است. سهم این پروژه در بودجه سال آینده ۵۰ میلیارد تومان است که نسبت به سال قبل ۶۵ درصد کاهش یافته است.

سهم پروژه احداث و تکمیل بزرگراه طرقبه- شاندیز؛ از بودجه سال آینده، ۲۵میلیارد تومان است این رقم در سال‌های اخیر در بودجه تکرار شده است. آزادراه طرقبه-شاندیز سال۱۳۹۷کلنگ زنی شد و هدف آن، توسعه زیرساخت حمل ونقلی برای رونق گردشگری در این دو شهر هم‌جوار مشهد بود.