تلاش درراستای ایجاد فرصت‌های شغلی برای معلولان
دستگاه‌های دولتی برای افزایش مشارکت‌های اجتماعی معلولان در جامعه آستین بالا زدند.
به گزارش شهرآرانیوز؛ ذهنیت‌های منفی، سطح مشارکت اجتماعی توان‌یابان را در جامعه کاهش داده است. این ادعا به‌ویژه در زمینه برگزاری آزمون استخدامی سال گذشته و دشواری‌های یافتن شغل مناسب برای افراد دارای معلولیت، به‌خصوص در حوزه آموزش‌وپرورش، بیشتر نمایان می‌شود.
سازمان‌ها آن‌طور که باید به ماده۱۵ قانون توجه نمی‌کنند، درحالی‌که موظفند ۳ درصد از سهمیه استخدامی مراکز دولتی را به این گروه از جامعه اختصاص دهند. به عبارت دیگر، تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، مؤسسات، شرکت‌های دولتی و نهاد‌های عمومی و انقلابی مکلف هستند در سقف مجوز‌های استخدامی سالانه خود، سهمی برای جامعه معلولان درنظر بگیرند تا خانواده‌های توان‌یابان را از مشکلات متعدد به‌سلامت به مقصد برسانند.
به نظر می‌رسد با وجود تلاش‌های متولیان سازمان بهزیستی، به‌دلیل نبود نظارت کافی بر اجرای قانون حمایت از معلولان، به‌ویژه در حوزه اشتغال، این قانون به‌طور کامل اجرا نمی‌شود و فاصله زیادی بین حرف و عمل وجود دارد. از یک‌سو، برخی ارگان‌های دولتی به قانون استخدام ویژه این گروه پایبند نیستند و ازسوی دیگر، در بخش خصوصی، کارفرمایان تمایلی به استخدام افراد دارای معلولیت ندارند و درنهایت، معیشت این افراد به تنگنا می‌افتد.
توانایی دارند، کار ندارند!
گرچه مسئولان نیز منکر استعداد و توانمندی این افراد در حوزه‌های مختلف نیستند و ایمان دارند که برخی از آن ها، با وجود محدودیت‌های جسمی و حرکتی، دارای دانش و توانایی سرشاری هستند، همچنان اشتغال برای توان یابان در صدر جدول مشکلات قرار دارد. آمار پانزده هزا رنفره معلولان در خراسان رضوی که ۶ هزارو ۱۴۳ نفر در ردیف توان یابان مشهدی ثبت و ضبط شده‌اند، گواه اهمیت این اصل است که باید در قانون‌های حمایت از معلولان، ویرایش و اصلاحی رخ دهد. همین که معلولان را از انزوا نجات دهیم و به متن جامعه بیاوریم و تبدیل به افرادی موفق کنیم، در دعای خیر خانواده‌های آن‌ها جایگاه ویژه‌ای داریم.
رعایت سهم ۳ درصدی استخدام معلولان در بخش دولتی، با چالش‌های زیادی مواجه بوده است، با این حال متولیان حوزه بهزیستی ادعا دارند که تمام توان خود را برای اجرای این قانون در مجموعه‌های مختلف به کار گرفته‌اند و به دنبال این هدف هستند که صلاحیت فنی معلولان به صورت سلیقه‌ای ارزیابی نشود.
با وجودی که دولت در سال‌های اخیر تلاش کرده است گام‌های مختلفی برای رونق اشتغال توان یابان بردارد، بیکاری همچنان زندگی شان را در تنگنا قرار داده است. برخی از آن‌ها معتقدند که با مناسب سازی محیط‌های شغلی و فراهم کردن امکانات نرم افزاری و سخت افزاری، می‌توانند وظایف شغلی خود را به نحو احسن انجام دهند. به عبارت دیگر، مناسب سازی اماکن و محیط‌های شغلی، نویدبخش فرصت‌های شغلی برای افراد دارای معلولیت است.
بخشی دیگر از آن‌ها بر این باورند که مشکلات اشتغالشان، بیشتر به نبود الگوی اشتغال مربوط می‌شود تا تخصیص بودجه و منابع؛ همان کسانی که تأکید می‌کنند انکار توانایی معلولان به دلیل مشکلات جسمی و حرکتی، غیرتخصصی و غیرحرفه‌ای است و نمی‌توان حکم کلی در مورد همه آن‌ها صادر کرد؛ چراکه در بین افراد سالم نیز ممکن است کسانی وجود داشته باشند که توانایی انجام بسیاری از کار‌ها را نداشته باشند. این گروه خواستار اجتناب از برخورد سلیقه‌ای در زمینه سنجش صلاحیت فنی و توانایی کارگران معلول هستند.
۳ درصد از سهمیه استخدام همه سازمان‌ها
با وجود همه انتقاد‌ها به اجرا نشدن قانون سهمیه ۳ درصدی معلولان برای استخدام، مدیرکل بهزیستی استان خراسان رضوی از گام‌های مختلفی که برای رونق اشتغال معلولان برداشته شده است، سخن می‌گوید و بر دفاع از حق استخدام معلولان در سازمان‌ها و نهاد‌ها تأکید می‌کند.
مهدی برجی بیان می‌کند: معلولان جدا از این اجتماع نیستند و برای زندگی پویا و فعال به شغل نیاز دارند. این یک اولویت مهم است تا این افراد هم بتوانند چرخ زندگی شان را به صورت مستقل بچرخانند و هم عنوان یک شهروند زیست اجتماعی را داشته باشند.
او بر حمایت از توانمندسازی افراد دارای معلولیت تأکید می‌کند و از امتیاز‌هایی حرف می‌زند که همچنان شامل حال توان یابان می‌شود؛ ازجمله پرداخت تسهیلات ۱۵۰ میلیون تومانی به هر معلول با کارمزد ۴ درصد و بازپرداخت هفت ساله. این تسهیلات که سازمان بهزیستی استان با همکاری بانک‌ها پرداخت می‌کند، برای گروه‌های هدف زنان سرپرست خانوار، افراد آسیب دیده اجتماعی و به ویژه معلولان درنظر گرفته شده است و بیشتر به راه اندازی مشاغل خرد خصوصی یا آن‌هایی که در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند، مربوط می‌شود.
مدیرکل بهزیستی استان خراسان رضوی ادامه می‌دهد: در سال جاری برای ۳ هزارو ۶۰ نفر تعهد اشتغال درنظر گرفته‌ایم که طیف سنی ۱۸ تا ۶۵ سال را شامل می‌شود و این برنامه را باید تا پایان سال عملیاتی کنیم. این تعهد، جنبه‌های مختلفی را دربر می‌گیرد و می‌تواند به صورت خوداشتغالی باشد یا دراختیار کارفرما قرار گیرد. همچنین می‌تواند در زمینه خانگی یا براساس توانمندی و ظرفیت‌های مددجو دراختیارش قرار گیرد.
برجی، گریزی به شرایط مددجویان می‌زند و توضیح می‌دهد: براساس نوع معلولیت و زندگی افراد، شرایط متفاوت شغلی برایشان تعریف می‌شود و به همین خاطر تسهیلگری اشتغال هم متفاوت خواهد بود. برای کسی که امکان خروج از منزل را ندارد، شرایط را به گونه‌ای فراهم می‌کنیم که بتواند در منزل کار کند و از طرف دیگر برای معلول جسمی که روابط اجتماعی گسترده‌ای دارد و دوست دارد در متن جامعه و در مراوده با افراد مختلف باشد، بی شک شغل خانگی تعریف نمی‌کنیم. از سوی دیگر، بسته‌های تشویقی برای کارفرما در نظر می‌گیریم.
وی درباره انتقاد معلولان از آزمون استخدامی سال گذشته می‌گوید: در گذشته برخی سازمان‌ها به سهمیه ۳ درصدی توجهی نداشتند، اما با پیگیری‌های مستمر و با برگزاری جلسات متعدد و فشار‌های حوزه بهزیستی، توان بخشی و اشتغال که یک تیم و کارگروه مشترک هستند و همچنین با فشار‌هایی که به سازمان استخدامی وارد شد، اکنون تمام سازمان‌ها مشمول سهمیه ۳ درصد می‌شوند و تناسب بندی لازم انجام می‌شود و هیچ سازمانی نیست که بخواهد نیرویی را جذب کند و سهمیه ۳ درصد را در نظر نگیرد.
تسهیلگری در اشتغال معلولان
همچنین غلامرضا خالدی، معاون مشارکت‌های مردمی و توسعه ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی بهزیستی خراسان رضوی، با اشاره به اینکه اشتغال برای معلولان به مراتب دشوارتر از افراد عادی است، توضیح می‌دهد که در فرایند آماده سازی یک توان یاب برای ورود به بازار کار، تسهیلگران نقش مهمی ایفا می‌کنند. به عبارتی تمامی اشتغال ایجادی در هر سال، در سامانه‌ای ملی ثبت می‌شود و خروجی‌های آن از این سامانه استخراج می‌شود.
او همچنین بیان می‌کند: در مشهد، ۹تسهیلگر شغلی، مسئول آماده سازی فرصت‌های شغلی برای همه مددجویان هستند. هریک از این تسهیلگران به مدت سه ماه به آماده سازی و سپس به مدت ۹ ماه به پشتیبانی شغلی از توان یابان می‌پردازند.
پیشنهاد طرح راه اندازی نیروگاه خورشیدی
همچنین با معاون اشتغال و کارآفرینی بهزیستی کشور در حاشیه سفری که چندی پیش به مشهد داشت، گپ وگفتی درباره وضعیت اشتغال معلولان و مددجویان بهزیستی داشته‌ایم.
محسن ایروانی در این گفت‌و‌گو، از طرح چهار نیروگاه تجمیعی خورشیدی در خراسان رضوی حرف می‌زند که هر نیروگاه ظرفیت اشتغال هزار نفر را دارد و با راه اندازی آن‌ها به افزایش درآمد مددجویان کمک خواهد شد.
او این نکته را هم یادآوری می‌کند که یکی از سیاست‌هایی که به خاطر ناترازی‌های انرژی از سال گذشته به صورت جدی شروع کرده‌ایم، راه اندازی نیروگاه تجمیعی خورشیدی است که سال گذشته در استان یزد کلید خورد.
معاون اشتغال و کارآفرینی بهزیستی کشور ادامه می دهد: متولیان سازمان بهزیستی برای پایدارسازی اشتغال و ایجاد درآمد، دو رویکرد اصلی در نظر گرفته‌اند؛ افرادی که قابلیت توانمندسازی ندارند و نمی‌توانند وارد عرصه شغلی شوند، از طریق رویکرد‌های جانبی و خدماتی، مانند استفاده از پنل‌های خورشیدی، حمایت می‌شوند تا درآمد ماهیانه‌ای برای آن‌ها ایجاد شود. همچنین برای کسانی که توانمندی لازم برای ورود به بازار کار را دارند، یک شبکه تسهیلگری و پشتیبانی شغلی راه اندازی می‌شود تا بتوانند به راحتی وارد بازار کار شوند.
علاوه بر این، فراهم آوردن زمینه‌های اشتغال فردی و ارائه مشوق‌هایی به کارفرمایان، ضروری است تا افراد دارای معلولیت بتوانند مهارت‌های لازم برای پایه گذاری کسب وکار را یاد بگیرند و همان طور که گفتم، در استان خراسان رضوی، برنامه‌ای به منظور ایجاد اشتغال پایدار برای مددجویان سخت اشتغال از طریق راه اندازی چهار نیروگاه خورشیدی درنظر گرفته شده است. این نیروگاه‌ها به ایجاد اشتغال و افزایش درآمد مددجویان کمک خواهد کرد و درآمد حاصل از آن‌ها به صورت ماهیانه به مددجویان پرداخت می‌شود و انتظار می‌رود که این درآمد هر سال افزایش یابد.
ایروانی می‌گوید: مدیریت زمین‌های موردنیاز برای این پروژه برعهده استانداری است و مسئولیت کلی پروژه را برعهده دارد؛ تعاونی به عنوان واسط بین بهزیستی و مددجویان عمل می‌کند و همکاری نزدیکی بین بهزیستی، استانداری و تعاونی‌ها وجود دارد. زمین‌ها از طریق منابع طبیعی تأمین می‌شوند و بخشی از نیروگاه‌ها را نیز سازمان انرژی‌های ساتبا (سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق) احداث کرده است و نیروگاه‌های آماده شده به بهزیستی تحویل داده می‌شود.
ما به عنوان نهاد مربوط، این نیروگاه‌ها را برای مددجویان خریداری می‌کنیم. مددجویان به عنوان سهام داران این نیروگاه‌ها درنظر گرفته می‌شوند و از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد. این طرح نه تنها به ایجاد اشتغال کمک می‌کند، بلکه به توانمندسازی مددجویان و افزایش کیفیت زندگی آن‌ها نیز می‌انجامد.
وی همچنین از چالش‌های حوزه اشتغال حرف می‌زند و می‌گوید: در گذشته، افراد دارای معلولیت معمولا در گروه‌های کوچک و کنار هم جمع می‌شدند. این تجمعات به دلیل تمایل به انجام فعالیت‌های جمعی و پیدا کردن شغل مشترک بود، با این حال، این افراد در زمینه بازاریابی و یافتن مکان مناسب برای فروش محصولات خود با چالش‌هایی مواجه بودند.
معاون اشتغال و کارآفرینی بهزیستی کشور می‌گوید: یکی از رویکرد‌ها و سیاست‌های ما این است که گروه‌های خرد و کوچک محلی را به بنگاه‌های بزرگ معرفی کنیم. به همین منظور، راه اندازی شبکه‌ای از تسهیلگران در حوزه اشتغال درنظر گرفته شده است. درحال حاضر، پانصد تسهیلگر شغلی در سطح کشور فعالیت می‌کنند که از این تعداد، ۳۶نفر در استان و ۹نفر در مشهد هستند. این تسهیلگران می‌توانند نقش مهمی در بهبود وضعیت اشتغال افراد دارای معلولیت ایفا کنند.
با وجود همه این صحبت‌ها باید دید آیا بهزیستی به عنوان متولی دردمندان اجتماع، می‌تواند خانواده توان یابان را از جاده پرپیچ وخم مشکلات به سلامت به مقصد برساند، آن هم با اشراف به این نکته که اگر به حوزه اشتغال معلولان توجه بیشتری شود، فشار بر سازمان بهزیستی نیز کاهش می‌یابد و می‌توان مستمری را به معلولیت‌های شدیدتر و مصارف خاص اختصاص داد؟
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
