«اما» و «اگر»‌های رمزارز ملی

با همه صحبت‌هایی که درباره دور زدن تحریم‌ها با استفاده از رمزارز‌ها می‌شود، به صورت کلی، این کار با استفاده از رمزارز‌هایی مانند بیت کوین امکان پذیر نیست و تنها در تراکنش‌های خرد می‌توان از ظرفیت آن‌ها استفاده کرد. به جز رمزارز ملی، مدتی پیش، رئیس جمهور از ایجاد رمزارزی برای تبادلات مالی بین کشور‌های اسلامی گفته بود. به طور کلی، از نظر فناوری این کار امکان پذیر است، چون بستر رمزارز فضایی فوق العاده امن و خارج از نظام بانکی سنتی در جهان فراهم می‌کند، اما لازمه موفقیت چنین طرحی تنها در ایجاد زیرساخت‌های فناوری خلاصه نمی‌شود و باید موارد دیگری را هم در نظر گرفت. در دنیا بیش از ٢٠٠٠ رمزارز وجود دارد. این در حالی است که حدودا ٩٩ درصد آن‌ها اصلا کاربردی نیستند و پروژه‌هایی شکست خورده به شمار می‌روند. با وجود این، امکان تعریف پروژه‌هایی کاربردی وجود دارد. درباره رمزارز ملی هم می‌توان با توافقات بین کشوری به پلتفرمی کاربردی رسید تا به جای اینکه تبادلات مالی بین ٢ کشور در بستر سنتی بانکی انجام شود، بخشی از آن به کمک این پلتفرم مبادله شود. در مجموع، برای اینکه کشور‌ها بتوانند تبادلات مالی خود را بر بستر رمزارز‌ها ببرند، به جز زیرساخت‌های فناوری، نیازمند توافقات مختلفی در حوزه قانونی هستیم. مثلا فرض کنید بخواهیم با رمزارز ملی با کشور برزیل مبادله مالی داشته باشیم. اولین گام در این مسیر به رسمیت شناخته شدن رمزارز ملی ما در حوزه رگولاتوری و قوانین برزیل است. اگر بتوانیم این موضوع را با توافق‌هایی که با کشور‌های مختلف انجام می‌دهیم به سرانجام برسانیم، دیگر هیچ قدرتی در دنیا نخواهد توانست مانع مبادلات مالی ما با دیگر کشور‌ها بشود. البته خیلی قبل‌تر از اینکه بخواهیم وارد استفاده‌های مختلف فناوری بلاک چین شویم، نیاز داریم که در کشور قوانین یکپارچه‌ای برای حوزه رمزارز‌ها تعریف کنیم. با توجه به نوظهور بودن این فناوری، هنوز شاهد خلأ‌هایی قانونی در این زمینه هستیم. مثلا ماینر‌ها در کشورمان می‌توانند بیت کوین استخراج کنند، اما اجازه تبادل آن را ندارند و ستاد مبارزه با قاچاق ارز و کالا تبادل بیت کوین در داخل کشور را قاچاق محسوب کرده است.
قانون گذاری ما هنوز ایراد‌هایی در زمینه رمزارز‌ها دارد و باعث بروز تضاد‌هایی در زمینه کار فعالان بلاک چین شده و ضربه زیادی به حاضران در اکوسیستم رمزارز‌ها در کشورمان زده است. البته بانک مرکزی و دیگر نهاد‌های حاکمیتی از اصلاح قوانین استقبال کرده اند، اما با توجه به سرعت بالای پیشرفت دنیا در این حوزه، باید هرچه سریع‌تر به اصلاح فرایند‌ها و قوانین مربوط به فناوری بلاک چین اقدام کنیم.