انتظار مردم برای هماهنگی بیشتر قوا

علی قدیری|شهرآرانیوز - مقام معظم رهبری خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی، توصیه‌هایی را گوشزد کردند؛ ازجمله «کار برای مردم» و «پرهیز از جوزدگی». ایشان همچنین درباره لزوم «تعامل و هم‌افزایی قوا» اظهار داشتند که «نقشه کلی تعامل قوا، از جانب دستگاه اجرایی و قوه قضائیه به این‌گونه است که آن‌ها باید مصوبات مجلس را به‌صورت دقیق و کامل اجرا کنند و هیچ‌گونه تعللی در این زمینه جایز نیست. این تعامل از جانب مجلس نیز باید به این‌گونه باشد».

در همین‌باره محمود صادقی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با شهرآرانیوز، درباره نحوه تعامل دولت و مجلس مطابق فرمایش‌های رهبری گفت: «این موضوع جنبه‌های مختلفی دارد و اگر به اختصار بخواهم به آن بپردازم، ابتدا باید بگویم که موضوع نخست، بحث اختیارات مجلس است. مطابق قانون اساسی و آیین‌نامه داخلی، مجلس حق نظارت، سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص را دارد و نمایندگان مجلس می‌توانند درباره همه امور اظهارنظر کنند. درنتیجه یک بعد مهم از عملکرد مجلس، بعد نظارتی آن است که باید همه دستگاه‌ها آن را محترم بشمارند. خوشبختانه تجربه بنده می‌گوید توجه لازم به تذکرات نماینده‌ها حتی تذکرات شفاهی وجود دارد و معاونان پارلمانی وزرا پاسخ‌گو بودند.

بحث دیگر در این زمینه، اصل تفکیک قواست. سه قوه مطابق قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران، دارای تفکیک نسبی قوا هستند و نه تفکیک مطلق قوا. قوا در نظام جمهوری اسلامی ایران، دارای مکانیسم‌هایی برای هماهنگی هستند و سه قوه باید با یکدیگر تعامل داشته باشند. درنتیجه وزرا باید پاسخ‌گوی مجلس باشند و مجلس نیز بهتر است به‌جای انتخاب راه نهایی، سلسله‌مراتبی عمل کند؛ یعنی به‌صورت تدریجی و مرحله‌ای از ابزار‌های نظارتی خود استفاده کند؛ نمایندگان ابتدا به وزرا تذکر دهند، سپس سوال کنند و درنهایت استیضاح».

 

صادقی درباره منتفی شدن استیضاح رئیس‌جمهور در مجلس گفت: «من شخصا معتقدم که استیضاح رئیس‌جمهور هم اشکالی ندارد و این موضوع نباید تابو باشد. اگر جمع‌بندی نمایندگان مجلس براساس رهنمود‌های رهبری و مصالح و منافع ملی، به استیضاح منجر شود، باید چنین کنند و جهت‌گیری‌های سیاسی نباید مانع از تحقق اختیارات مجلس باشد، با این حال هدف از همه این اقدامات باید نظارت، پاسخ‌گویی و هماهنگی باشد. این روند باید وجود داشته باشد و بسیار هم خوب است. ممکن است از نظر سیاسی ما موافق این مجلس نباشیم یا انتقاد‌هایی درباره نحوه شکل‌گیری این مجلس، انتخابات و ردصلاحیت‌ها داشته باشیم، ولی این‌ها دیگر گذشته است و حال مجلس یازدهم، مجلس رسمی جمهوری اسلامی ایران با ترکیب اکثریت قاطع اصول‌گراست. قاعدتا این مجلس تفاوت‌هایی با دولت اصول‌گرای اعتدالی آقای روحانی دارد و سبب رویکرد‌های مختلف در موضوعات مختلف می‌شود، با این حال حتی از منظر سیاسی هم سؤال از وزرا و رئیس‌جمهور و حتی استیضاح، حق مجلس است و دولت هم باید پاسخ‌گو باشد. دولت با سعه صدر باید پاسخ دهد؛ همانند آقای ظریف که چنین کرد، منتها پاسخ‌ها باید شفاف باشد. اگر شفافیت وجود داشته باشد، وزرا و رئیس‌جمهور ضمن پاسخ‌ها و توضیحات می‌توانند مشکلات را بیان کنند. البته برخی دغدغه دارند که ممکن است بیان مسائل و مشکلات باعث سوءاستفاده بیگانگان شود، اما زمانی که مسائل غیرشفاف رها شود، برخی‌ها از ابهامات موجود سوءاستفاده می‌کنند و برخی دیگر شبهات برایشان باقی می‌ماند».

 

نماینده سابق مجلس درباره ارتباط قوای سه‌گانه با مقام معظم رهبری نیز گفت: «سه قوه تحت هماهنگی و نظارت عالی رهبری هستند و مطابق قانون اساسی نیز یکی از کارکرد‌های رهبری، هماهنگ‌سازی بین سه قوه است. رهبری هم به عنوان رکن اصلی نظام و هم به عنوان رکن هماهنگ‌کننده، اخیرا خطاب به مجلس فرموده‌اند که در اقدامات نظارتی شئون اخلاقی را رعایت بکنند، توهین نکنند و تهمت نزنند».

 

وی افزود: «ما می‌گوییم کثرت در عین وحدت. این یعنی سه قوه باید با یکدیگر هم‌افزایی داشته باشند نه آنکه یکدیگر را خنثی بکنند. اگر کسانی هم دغدغه رأی مردم را دارند، باید بدانند که مردم مبتنی بر برآیند کلی سیاست‌های اتخاذشده از جانب سه قوه بر زندگی خود تصمیم می‌گیرند. این برداشت که صرف ایرادگیری از دولت سبب رضایت مردم می‌شود، اشتباه است. ضمن اینکه مجلس باید اقتدار خود را حفظ بکند، سه قوه نیز باید هماهنگ عمل کنند و مقصود رهبری هم هماهنگی بیشتر میان قوا بوده است؛ چراکه دود ناشی از ناهماهنگی قوا به چشم مردم می‌رود».

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در پایان، در ارزیابی خود از مجلس یازدهم گفت: «نکته‌ای که وجود دارد، این است که با وجود اینکه بیش از ۴۰ روز از عمر مجلس یازدهم می‌گذرد، مجلس خودش را پیدا نکرده است و برخی نمایندگان نیز هنوز از حال‌وهوای انتخابات خارج نشده‌اند و تحت‌تأثیر هیجانات آن ایام هستند. مجلس باید توجه داشته باشد که مجموع عملکرد سه قوه است که منجر به بازخورد در میان مردم می‌شود. برخلاف تصور برخی دوستان، مردم همه را یکی و اجزای یک سیستم می‌بینند و به تعبیر رهبری، مناقشه میان سه قوه را دوست ندارند. مجلس حتما باید آزادی اظهارنظر داشته باشد و نظارت کند، اما نظارت آن باید به قصد حل مسائل باشد نه مُچ‌گیری. اگر نظارت به قصد اصلاح امور نباشد، بلکه برای انتقام‌جویی سیاسی باشد، مردم خیلی زود متوجه موضوع می‌شوند و نماینده‌ای که چنین کند، برخلاف تصورش، پشتوانه مردمی‌اش را از دست خواهد داد».