جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته است برای سومین بار بخشی از تعهدات برجامی خود را در چهارچوب این توافق کنار بگذارد و این بار در زمینه تحقیق و توسعه حوزه هسته ای گام سوم ایران در برابر تحریم های آمریکا یا -بهتر بگوییم- برای زنده نگهداشتن برجام است. این در حالی است که ایران در گام های اول و دوم به عبور از غنی سازی زیر سطح ۳.۶ درصد و سپس افزایش میزان اورانیوم غنی شده از رقم های مندرج در توافق هسته ای اقدام کرده و البته همواره تأکید کرده این گام ها برگشت پذیر است به شرطی که طرف های اروپاپی خواسته های ایران به ویژه فروش نفت و بازگشت پول آن را برآورده کنند. در همین راستا اظهارات رئیس جمهور ایران بعد از نشست اخیر سران قوا مبنی بر آغاز گام سوم ایران در مسیر کاهش تعهدات برجامی خبری بود که به سرعت، در خروجی سایت های خبری مختلف ایران و جهان قرار گرفت. حجتالاسلام حسن روحانی درباره گام سوم ایران بیان کرد: اروپایی ها باید به این نتیجه برسند که اگر بخواهند از آمریکا برای اجرای تعهداتشان اجازه بگیرند، آمریکا هیچ وقت به آن ها این اجازه را نخواهد داد. اقدام های ایران در چهارچوب مقررات آژانس خواهد بود. البته مهلت شصت روزه دیگری پیش روی اروپاست. ساعاتی پس از این اظهارات، سخن گوی وزارت امور خارجه ایران جزئیات نامه ظریف به فدریکا موگرینی درباره گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران را اعلام کرد. بر اساس این نامه، ایران تمامی تعهدات خود را در برجام در حوزه تحقیق و توسعه هسته ای متوقف می کند. عباس موسوی افزود: در این نامه تأکید شده که این اقدام دقیقا در راستای حقوق ایران در برجام و به ویژه بر مبنای پاراگراف ۳۶ آن است و در پاسخ به نقض گسترده و مستمر برجام طی ۱۶ ماه گذشته انجام می شود. جزئیات فنی و عملیاتی توقف تعهدات ایران در حوزه تحقیق و توسعه هسته ای متعاقبا به اطلاع آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد رسید.
محمدجواد ظریف، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران هم خطاب به اروپایی ها گفته است: شما نمی خواهد به ایران امتیازی بدهید و قرار نیست به ایران لطفی بکنید. شما قرار است تعهدات خودتان را انجام دهید. این تعهدات نه وابسته به آمریکا و نه وابسته به اجازه آمریکاست.
به گزارش یورو نیوز، این اقدام ایران با واکنش هایی هم از سوی اروپا و آمریکا همراه بود. سخن گوی وزارت امور خارجه فرانسه از ایران خواست از هرگونه اقدامی که در تضاد با تعهدات توافق هسته ای است خودداری کند. انیس فون درمول افزود: ایران باید از هرگونه اقدامی که مطابق با تعهداتش نیست خودداری کند زیرا می تواند مانع تلاش ها برای کاهش تنش ها شود. هم زمان با فرانسه، وزارت امور خارجه بریتانیا هم در بیانیه ای اعلام کرد: برنامه ایران برای متوقف کردن محدودیت های تحقیق و توسعه هسته ای بسیار نگران کننده است. کالوس مارتین روئیز دگوردخوئلا، سخن گوی کمیسیون اروپا، اظهار کرد: این فعالیت ها را ناسازگار با برجام قلمداد می کنیم. در همین چهارچوب، از ایران می خواهیم که این گام را بازگرداند و از اقدامات بیشتری که توافق هسته ای را تضعیف می کند خودداری کند. سخن گوی وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با الجزیره مدعی شده است ایران گام سوم برای کاستن از تعهداتش ذیل برجام را برای به دست آوردن امتیاز در مذاکره برداشته است.
جزئیات گام سوم ایران امروز اعلام میشود.