گردشگری سلامت را در مشهد «ویژه» ببینیم

مدت زیادی است که ویروس کرونا بر حوزه‌های مختلف زندگی سایه افکنده است؛ ازجمله حوزه گردشگری که تقریبا به‌طور کامل در رکود به‌سر می‌برد، با این حال بد نیست نگاهی به بخش‌های مختلف آن بیندازیم. بنا به گزارش سازمان جهانی گردشگری (WTO)، صنعت گردشگری پس از صنعت نفت و خودرو در سطح جهانی، به‌لحاظ ایجاد ارزش افزوده و درآمدزایی در رتبه سوم قرار دارد و تا چند سال آینده در صدر این رتبه‌بندی قرار خواهد گرفت. امروزه گردشگری از حالت سنتی خارج شده است و برپایه اهداف و مقاصد گردشگران به زیرگروه‌هایی همچون گردشگری طبیعی، گردشگری تاریخی، گردشگری مذهبی، گردشگری علمی، گردشگری تجاری، گردشگری خرید، گردشگری سلامت و... تقسیم‌شدنی است.

 

در این بین براساس دارایی‌های مختلف تحت اختیار کشورها/شهر‌های جهانی از هریک از انواع مناطق طبیعی (جنگل، دریا، کویر و...)، اماکن مذهبی، وجود مراکز آکادمیک پیشرفته، مراکز خرید و بازار‌ها و مراکز درمانی‌پزشکی، هریک از انواع برگفته این گردشگری‌ها یا ترکیبی از آن‌ها قابلیت تحقق و درآمدزایی و اشتغال‌زایی دارد. طبق آمار و داده‌های سازمان یونسکو، کشور ایران جزو ۱۰ کشور برتر جهان به لحاظ دراختیار داشتن دارایی‌های گردشگری است. اما متاسفانه بنا به‌دلایل متعدد سیاسی، بین‌المللی و فرهنگی که از حوصله این مقال خارج است، در رتبه‌های پایین جذب گردشگر و کسب درآمد است، با این حال زمینه‌های بالقـــوه ایجاد گردشگری‌های جدید در کشورمان وجود دارد. یکی از این انـــــواع گردشگری‌ها، گردشگری پزشکی و سلامت است که خود به انواع گردشگری سلامت، گردشگری تندرستی و گردشگری پزشکی تقسیم‌پذیر است.

 

وجود مراکز علمی و درمانی پیشرفته و حضور متخصصان برجسته ایرانی در رشته‌های مختلف پزشکی و درمانی، سابقه دیرپای تمدنی ایرانی در طب سنتی و اسلامی و نزدیکی به کشور‌های منطقه که این مزایا را ندارند، این مجال را برای پاره‌ای از مناطق و شهر‌های کشورمان فراهم می‌آورد تا با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و استاندارد، به رونق گردشگری سلامت کمک کنند. یکی از مناطق بسیار پراستعداد و بالقوه و تاحدی بالفعل کشورمان برای گردشگری سلامـــــــــت، خراسان‌رضوی و مشهد است. همجواری و نزدیکی به کشور‌های آسیای مرکزی و افغانستان، وجود بارگاه منور رضوی و رونق گردشگری زیارت، وجود مناطق ییلاقی اطراف مشهد، وجود دانشگاه‌های علوم‌پزشکی پیشرفته، زیرساخت‌های مناسب درمانی و بیمارستانی و کادر درمان ماهر و متخصص ازجمله عوامل و متغیر‌هایی است که ضرورت نگاه خاص به مشهد را به‌عنوان یکی از قطب‌های پیشتاز گردشگری سلامت ایجاب می‌کند.

 

درکنار مراکز درمانی و بیمارستانی موجود که به راه‌اندازی واحد بیماران بین‌المللی، موفق شده‌اند یا مراجعه مستقیم گردشگران خارجی به مطب‌های خصوصی در مشهد، مجموعه‌های قوی و بزرگ خصوصی فعال در حوزه گردشگری نیز از امکانات و توانمندی‌های مناسبی برای راه‌اندازی گردشگری سلامت برخوردار هستند. هم‌اکنون کشور‌هایی همچون اردن، امارات متحده‌عربی، هند، سنگاپور، فیلیپین و مالزی در زمره کشور‌های پیشتاز در زمینه جذب گردشگر سلامت در منطقه هستند که از درآمد‌های سرشاری در این زمینه برخوردارند و سهم بزرگی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند. غفلت متولیان، چه بخش دولتی چه خصوصی، می‌تواند منجر به از دست رفتن این حوزه سودآور در داخل و ربودن گوی سبقت توسط رقبای منطقه‌ای ما شود.