صف دامداران برای خرید نانِ‌خشکِ گران

ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ آیا می‌دانید که قیمت نان خشک از نان تازه هم بیشتر است و اگر نان‌های خشکتان تمیز باشد، تا کیلویی ۵۰۰۰ تومان هم خریدار دارد؟ این موضوع را چند نفری که شغلشان جمع آوری مواد بازیافتی است، به ما می‌گویند. البته این روز‌ها خیلی از مشاغل شکل تازه‌ای به خود گرفته اند؛ مثلا اکنون در کمتر محله‌ای صدای فریاد وقت وبی وقت گاری چی‌ها یا وانت بار‌هایی که با جمله «نون خشکیه» برای خرید دورریز‌های خشک شده نان اعلام حضور می‌کردند، شنیده می‌شود. حالا شکل این خریدوفروش فرق کرده است. اگر سری به سایت‌های تبلیغاتی مثل دیوار بزنید، می‌بینید که این فریاد‌ها تبدیل به چند جمله کوتاه در فضای مجازی شده است.

براساس بررسی شهرآرانیوز، میانگین قیمت‌های پیشنهادی خرید نان خشک براساس کیفیت آن، ۴ تا ۵۰۰۰ تومان است، اما اگر بخواهید همان را به عنوان یک دامدار از واسطه‌ها یا همان نان خشکی‌ها بخرید، تا کیلویی ۶۰۰۰ تومان هم می‌رسد. آن طور که پیداست، باتوجه به کمبود و گرانی نهاده‌های دامی، این نان‌ها بیشتر برای تامین نیاز غذایی دام‌ها استفاده می‌شود. باتوجه به ارزان‌تر بودن نان تازه از نان خشک و ارزان‌تر بودن هردوی آن‌ها از نهاده‌های دامی، حتی در مواقعی، دامدار‌های خرد اقدام به خرید نان تازه برای خشک کردن و خوراندن آن به دام‌های خود می‌کنند.

با یکی از سایت‌های تبلیغاتی که برای خریدوفروش نان آگهی زده است، تماس می‌گیریم. در اولین تماس با یکی از شماره ها، خود را صاحب یک رستوران معرفی می‌کنیم که فروشنده مقدار زیادی نان خشک هستیم. مردی با لهجه مشهدی از آن طرف خط می‌گوید: «شما هر وقت بگویید، خودمان برای دریافت اقلام بازیافتی تان می‌آییم و اگر نان خشک هایتان تمیز و بدون کپک باشد، برایش تا کیلویی ۵۰۰۰ تومان هم می‌دهیم.»

در گفتگو با نفر بعدی، خود را یک فروشنده خانگی معرفی می‌کنیم. خریدار جوان قیمت ۴ تا ۴۵۰۰ تومان را پیشنهاد می‌دهد و می‌گوید: «مشتری مثل شما زیاد زنگ می‌زند و ما بیست وچهارساعته آنلاینیم و هر وقت که بگویند، می‌رویم هرچه بازیافتی داشته باشند، یک جا می‌خریم. اما نان خشک تمیز، نهایت ۴۵۰۰ تومان قیمت می‌خورد. هرکسی بیشتر قیمت بدهد، حتما ترازویش را دست کاری کرده، ولی ترازوی ما دیجیتال و دقیق است.»

یکی دیگر از خریدار‌ها می‌گوید که خودش دامدار است و نان‌های خشک را برای غذای دام می‌خواهد. قیمت پیشنهادی او هم بسته به کیفیت نان، ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ تومان است. اما اگر همین تماس‌ها را با واسطه‌ها به عنوان خریدار نان خشک بگیرید، نرخ‌ها افزایش می‌یابد و هر کیلو نان خشک ۵ تا ۶۰۰۰ تومان قیمت می‌خورد.

برای اینکه بفهمیم نان خشک نسبت به نان تازه چقدر گران‌تر است، اول از همه نرخ نان خشک سنگک را که در بین دیگر نان‌ها قیمت بیشتری دارد، محاسبه می‌کنیم. وزن یک عدد نان سنگک، ۴۲۰ گرم است که به صورت میانگین بعد از خشک شدن حدود ۳۳۰ گرم خواهد شد. با یک حساب وکتاب سرانگشتی می‌توان گفت که از ۳ عدد نان تازه سنگک یک کیلو نان خشک تولید می‌شود. قیمت مصوب هر عدد نان سنگک یارانه ای، ۱۰۰۰ و قیمت غیریارانه‌ای آن ۱۴۰۰ تومان است. این یعنی اگر میانگین قیمت این نان را درنظر بگیریم، یک کیلو نان خشک تمیز به قیمت ۵۰۰۰ تومان، حدود ۳۰ درصد از نان تازه سنگک گران‌تر است.

شرایط در انواع دیگر نان نیز باتوجه به میانگین قیمت و وزنشان به همین صورت است. نان خشک تافتون ماشینی به طور میانگین ۴۵ درصد، بربری خراسانی حدود ۳۵ درصد و لواش حدود ۲۲ درصد از تازه آن گران‌تر است. می‌توان گفت اگر مخلوطی از این نان‌ها را داشته باشیم و قیمت خشک شده یا همان بازیافتی آن را ۵۰۰۰ تومان درنظر بگیریم، قیمت نان خشک حدود ۳۰ درصد از قیمت نان تازه گران‌تر خواهد بود.

یک منبع آگاه که نمی‌خواهد نامی از او برده شود، در همین باره به گزارشگر شهرآرانیوز می‌گوید: یکی از علت‌های شلوغی در نانوایی‌های حاشیه شهر همین موضوع است. بعضی افراد تعداد زیادی نان سفارش می‌دهند که مشخص است مصرف انسانی ندارد.
مجید مهدوی، رئیس اتحادیه دامداران استان خراسان رضوی، با تایید این موضوع که دامدار‌ها برای تامین علوفه مورد نیازشان به خرید نان خشک روآورده اند، می‌گوید: باتوجه به کمبود و گرانی نهاده و ازسوی دیگر، کاهش بارش و به دنبال آن کاهش تراکم مراتع، دامدار ناچار است برای تامین خوراک دام‌های خود، به خرید نان خشک روی بیاورد.

رئیس اتحادیه نانوایان مشهد نیز به شهرآرانیوز می‌گوید: واقعی نبودن قیمت نان تازه، علت گران‌تر به نظر رسیدن نان خشک بازیافتی است. مصطفی کشتگر ادامه می‌دهد: باتوجه به ناچیز بودن قیمت نان و ازسویی زیاد شدن قیمت نهاده‌های دامی، خرید نان خشک حتی با قیمتی بیشتر از نان تازه برای دامدار‌ها به صرفه است.
آن طور که پیداست، نان به دلیل ارزان بودنش با استقبال دامدار‌های خرد برای تامین خوراک دام هایشان روبه رو شده است.