روایت شهرآرا از وضعیت ارز در مشهد

اگر چهارراه استانبول برای تهرانی‌ها یادآور دلارفروشی است، برای مشهدی‌ها کوچه ارگ در خیابان امام‌خمینی (ره) همین حکم را دارد. فقط کافی است گذرتان به این کوچه بیفتد. حتی اگر قصد خرید ارز هم نداشته باشید، باز هم دلال‌هایی به سراغتان می‌آیند و پیشنهاد خرید یا فروش دلار و یورو می‌دهند. مانند هرسال که در ایام نزدیک به اربعین با افزایش تعداد سفر‌ها به عتبات عالیات فریاد «دینار، دینار» بیشتر در کوچه ارگ به گوش می‌رسد، این روز‌ها هم این خیابان شاهد حضور تعداد زیادی از زائرانی است که قصد دارند دینار مورد نیاز خود را برای پیاده‌روی اربعین خریداری کنند.

نبود دینار در صرافی‌ها
هرقدر دلال‌ها سعی می‌کنند با بازارگرمی برای دینار‌های خود مشتری جذب کنند، صرافی‌ها چندان رغبتی به عرضه این نوع ارز ندارند. همین مسئله باعث شد این جمله را که «دینار نداریم» روز گذشته از چند صرافی در خیابان امام‌خمینی بشنویم. یکی از صرافی‌ها هم در پاسخ به این سوال که چه زمانی دینار می‌آورید؟ گفت که توزیع این ارز بستگی به عرضه آن از سوی مسافران دارند. اگر آن‌ها به ما دینار بفروشند، ما هم این ارز را می‌فروشیم. در این میان، برخی صرافی‌ها هم که دینار داشتند آن را به قیمت ۹۷۰۰ تومان به فروش می‌رسانند. همین مسئله سبب شده بود افرادی که چند لحظه قبل اصرار زیاد برای عرضه دینار با تخفیف را چند کوچه بالاتر شنیده بودند، از خرید دینار از صرافی‌ها منصرف شوند. صرافی‌ها هر هزار دینار عراق را ۹ هزار و ۴۰۰ تومان خریداری می‌کنند، این در حالی است که برخی از دلال‌ها این ارز را ۹ هزار و ۴۵۰ تومان خریداری می‌کنند.

تفاوت عرضه دینار با سال گذشته
تفاوت امسال با سال گذشته در نرخ دینار عرضه‌شده و همچنین سهولت تهیه آن است. در مهرماه گذشته قیمت هر ۱۰۰۰ دینار تا ۱۳ هزار تومان نیز رسیده بود، اما در روز‌های منتهی به اربعین، قیمت هر ۱۰۰۰ دینار به ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافت. در همان زمان، با کمی جست‌وجو می‌شد ۱۰۰۰ دینار را به قیمت ۱۲ هزار و ۱۰۰ تومان نیز پیدا کرد. با این حال، امسال روند رو به کاهش قیمت انواع ارز روی بازار دینار نیز تأثیر گذاشته است به طوری که روز گذشته هر ۱۰۰۰ دینار توسط دلال‌ها ۹۵۰۰ تومان عرضه می‌شد. برخی از دلال‌ها نیز به شرط پرداخت نقدی، ۱۰۰۰ دینار را ۹۴۵۰ تومان نیز می‌فروختند. مشاهدات شهرآرا نشان می‌دهد دینار‌های خُرد ۵٠ تا ٢۵٠ تایی روی هوا قاپیده می‌شوند. پول خرد همان چیزی است که زائران اربعین برای گذراندن روزمره‌هایشان در عراق مثل کرایه گاری و تاکسی به آن نیاز دارند. اگر هم پولشان درشت باشد، مثل اسکناس‌های قرمز ٢۵هزار دیناری، خواهان کمتری پیدا خواهند کرد. «تطابق کارت ملی و کارت بانکی» شرط بیشتر دلال‌های خیابان ارگ برای فروش دینار بود. دلیلشان هم این بود که باید مطمئن می‌شدند خریدار از کارت دیگری سوءاستفاده نمی‌کند یا اینکه قصد پول‌شویی ندارد. البته در این میان، با توجه به استقرار چند عابربانک در نزدیکی کوچه ارگ، دلال‌ها افراد را تشویق می‌کردند از عابربانک پول بگیرند و خرید خود را با تراول انجام دهند. بعضی از دلال‌ها نیز پا را از این فراتر گذاشته بودند و دینار را فقط به صورت نقدی عرضه می‌کردند.

عرضه دینار ارزان‌تر
یکی از صرافی‌ها چند روز پیش در خیابان شیرازی مشهد هر ۱۰۰۰ دینار را ۹۳۰۰ تومان به شرط نشان دادن گذرنامه و بلیت سفر به فروش می‌رساند. ظاهرا یک کویتی نذر کرده بوده است دینار ارزان‌تر در اختیار مسافران اربعین قرار دهد. با این حال، گویا ازدحام جمعیت و بی‌نظمی ایجادشده سبب شده بود این صرافی عطای عرضه دینار ارزان‌تر را به لقایش ببخشد. سهمیه هر زائر برای دریافت ارز اربعین اعلام شده و آن‌طور که بانک مرکزی در اطلاعیه خود آورده است، هر زائر اربعین می‌تواند تا سقف ۱۰۰ یورو ارز برای سفر اربعین به نرخ بازار ثانویه تهیه کند. این ارز بر خلاف سال گذشته از داخل کشور قابل خریداری است. از طرفی، بانک مرکزی این امکان را برای زائران اربعین فراهم کرده است که ارز مورد نیاز خود را به جای یورو، به صورت دینار دریافت کنند. باید توجه داشته باشید که قیمت دینار در حال حاضر در بازار آزاد ارزان‌تر از بازار ثانویه است طوری که هر ۱۰۰۰ دینار عراقی در بازار آزاد با نرخ ۹۵۰۰ تومان فروخته می‌شود و قیمت فروش آن در بازار ثانویه حدود ۹۷۰۰ تومان است.