چه عاملی باعث افزایش ساخت و ساز‌های ساختمانی می شود؟

مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ در دو ماه نخست سال جاری شاهد رکود و حتی ریزش قیمت در تمام بازار‌های مالی بودیم. بورس، طلا، ارز و حتی رمزارز‌ها کاهش قیمت را تجربه کردند. بازار مسکن نیز به موازات سایر بازار‌ها با ثبات نرخ روبه رو بود؛ اتفاقی که در سه سال اخیر، کمتر آن را تجربه کرده ایم و همین موضوع نیز باعث خوش بینی فعالان صنعت ساختمان به آینده این بازار شد، به طوری که آمار ها‌ی «شامخ» برای صنعت ساختمان را بعد از مدت‌ها به مرز عدد ۶۰ رساند.

 

درواقع گزارش شامخ از بررسی وضعیت بنگاه‌های اقتصادی در سراسر کشور و مجموعه ارزیابی آن‌ها در هر ماه به دست می‌آید. این گزارش، وضعیت کلی اقتصاد ایران در هر دوره را مشخص می‌کند. شامخ، عددی بین صفر تا ۱۰۰ است و اگر این عدد از ۵۰ کمتر باشد، به معنی باقی ماندن در رکود اقتصادی است و هرچه از ۵۰ بیشتر باشد، قرار گرفتن در فضای رونق را نشان‌ می‌دهد.

 

با وجود آنکه در بسیاری از ماه‌های دو سال گذشته، شامخ به کمتر از ۵۰ رسیده بود، این روند از اسفند سال گذشته تغییر کرد و برای نخستین بار این عدد در مرز ۵۵ قرار گرفت. در فروردین باتوجه به تعطیلی کسب وکار‌ها در نوروز، رقم شامخ کاهش یافت و در اردیبهشت این عدد بار دیگر رشد پیدا کرد.
طبق نظرسنجی از بنگاه‌های اقتصادی کشور، شاخص مدیران خرید (تعدیل فصلی نشده) برای کل اقتصاد ایران در اردیبهشت، ۵۳/۸۴ بوده است که نسبت به فروردین (۳۹/۶۵) افزایش داشته است و همان طور که طبق روال سال قبل انتظار می‌رفت، به دلیل تعطیلی‌های فروردین و بازگشایی در اردیبهشت، شاهد بهبود کسب وکار‌ها در اردیبهشت بودیم.

آن گونه که مدیران فعال در عرصه ساختمان اعلام کرده اند، میزان فعالیت‌های ساختمانی اعم از تولید و ارائه خدمات در اردیبهشت سال جاری نسبت به ماه قبل از آن افزایش یافته است، به گونه‌ای که شاخص میزان فعالیت‌های انجام شده از رقم ۴۰/۵ در فروردین ۱۴۰۰ به ۵۷/۱۴ در اردیبهشت سال جاری رسیده است. در این حال، عدد شامخ کل در اردیبهشت سال جاری نیز با رقم ۵۷/۱۴ نسبت به فروردین (۴۰/۵) افزایش محسوسی داشته است که نشان دهنده افزایش میزان فعالیت‌های کسب وکار بوده است.

نایب رئیس هیئت مدیره انجمن انبوه سازان خراسان رضوی درباره آمار‌های مطرح شده در گزارش شامخ صنعت ساختمان به خبرنگار شهرآرانیوز گفت: در شهر مشهد و استان خراسان رضوی نیز امید‌ها به بهبود آینده ساخت وساز تقویت شده است. به طورکلی افزایش تقاضا برای مسکن و ثبات قیمت در این بازار طی ماه‌های نخست سال جاری، باعث شده است که نگاه‌ها به آینده این بازار مثبت باشد.

 

مهدی جوادی ادامه داد: سطح تقاضا در بازار مسکن بالاست. هرساله تعداد زیادی زوج جوان به دنبال رفتن به خانه بخت هستند. ازطرفی بافت‌های فرسوده در کلان شهرها، نیازمند بهسازی و نوسازی است. علاوه بر این مسکن از دیرباز بستر سرمایه گذاری برای خانوار‌های ایرانی بوده است، پس جای تعجب ندارد که این صنعت همیشه مستعد رشد و رونق باشد.

 

وی با اشاره به اهمیت نقش دستگاه‌های سیاست گذار در صنعت ساختمان گفت: پس تقاضا در این بازار وجود دارد. اما عامل تأثیرگذار بر رونق بازار، سیاست‌ها و قوانین بالادستی است. مصوبات مجلس مثل اخذ مالیات از خانه‌های خالی یا طرح مالیات بر عایدی سرمایه، اثرات خودش را بر این بازار خواهد گذاشت. درعین حال سیاست بانک‌ها در دادن تسهیلات و مدیریت شهری نیز در این زمینه اثرگذار است.

نایب رئیس هیئت مدیره انجمن انبوه سازان خراسان رضوی افزود: در مجمع انبوه سازان اعتقاد دارند که همه دستگاه‌ها برای رونق صنعت ساخت وساز باید هماهنگ عمل کنند. ۷۰۰ رشته شغلی به طور مستقیم با این صنعت مرتبط است و رونق آن موجب بهبود بازار کار و کلیت اقتصاد می‌شود.
جوادی، آینده اتفاقات سیاسی را بر صنعت ساختمان موثر دانست و گفت: تا روشن شدن تکلیف اتفاقات مهم در حوزه سیاست مثل ریاست جمهوری و مذاکرات برجام، بسیاری از افراد و سرمایه گذاران دست به ماشه می‌مانند، با این حال جای تردید نیست که در ماه‌های پیش رو باید منتظر رونق ساخت وساز باشیم.

عضو انجمن صنفی انبوه سازان خراسان رضوی نیز درباره رونق احتمالی ساخت وساز به شهرآرا گفت: اکنون شرایط برای بهبود سرمایه گذاری در صنعت ساختمان مهیاست و مشکل اصلی در این زمینه، قیمت زمین است. مصالح، آهن و سایر نهاده‌های مسکن را می‌توانیم وارد کنیم، اما زمین را نمی‌توانیم. باید برای کنترل قیمت زمین، سیاست گذاری صحیحی صورت گیرد.

 

علیرضا ناظم زاده ادامه داد: در تمام دنیا ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه‌های ساخت مسکن از طریق تسهیلات تامین می‌شود، اما در بازار ایران به دلیل تورم شدید، بانک‌ها با صنعت ساختمان همراهی نمی‌کنند. معتقدم برای رونق این صنعت، دولت جدید باید به سمت تثبیت و سپس کاهش قیمت نهاده‌های مسکن حرکت کند.

وی افزود: در ماه‌هایی که شاهد رکود ساخت وساز بودیم، تنها ساختمان‌های اشرافی خریدوفروش می‌شد. ساختمان‌هایی با قیمت سنگین که مشتریانش اغلب به نیت سرمایه گذاری وارد معاملات آن می‌شوند. طی ماه‌های اخیر، تولید مسکن برای طبقه متوسط، پیشرفتی نداشته است. درواقع سازنده‌های مسکن فعلا دست نگه داشته اند تا ببینند در آینده چه می‌شود.