راه و بیراه مهار تورم

رئیس‌جمهور از ابتدای ورود به پاستور بار‌ها از تیم اقتصادی‌اش خواسته است جلو پیشروی نرخ تورم را بگیرند. در تازه‌ترین اظهارنظر از تورم به عنوان خط قرمز دولت سخن گفته و از دستگاه‌های اجرایی خواسته از هر تصمیمی که به افزایش تورم منجر می‌شود، خودداری کنند و به بانک مرکزی دستور داده است با اجرای سیاست‌های پولی، مدیریت نقدینگی و کنترل تورم را در اولویت قرار دهد.

ریشه یابی علت افزایش نرخ تورم را باید در ترازنامه بانک مرکزی و به ویژه در دو شاخص رشد پایه پولی و رشد نقدینگی جست وجو کرد و افتادن در مسیر مهار تورم از دیگر مسیر‌ها باعث انحراف در پیگری خواسته رئیس جمهور و مطالبه مردم خواهد شد. ترازنامه بانک مرکزی نشان می‌دهد که تا چه اندازه کسری بودجه دولت ازیک سو و ناترازی بانک‌ها ازسوی دیگر بر انتشار پول پرقدرت و تورم ساز توسط بانک مرکزی فشار وارد می‌سازد. از این منظر، تمرکز تیم اقتصادی دولت بر آنچه تاکنون رئیس جمهور بر آن تأکید کرده است، می‌تواند به مثابه یک راهنما در سیاست گذاری کلان اقتصادی به ویژه در حوزه سیاست‌های پولی ملاک عمل قرار گیرد.

۲۴ مرداد امسال رئیس جمهور به صراحت اعلام کرد که تصمیم‌های اقتصادی هرگز نباید پایه پولی را افزایش دهد. روشن است که مهار تورم یک اولویت مهم برای دولت است، اما باید دید آیا سیاست‌های ضدتورمی در ریل گذاری اقتصادی ۴ سال آینده مبنای تصمیم گیری‌ها قرار می‌گیرد یا نه. گام نخست و فوری این است که هرچه زودتر مردان اقتصادی دولت سیاست‌های جبران کسری بودجه را از راه ضدتورمی و انتشار منظم و به موقع اوراق قرضه در پیش بگیرند و به امید افزایش درآمد‌های نفتی بر مخارج دولت اضافه نکنند.

هرچند نشانه‌هایی از استمرار روند مثبت اقتصادی نمایان شده، اما اعتیاد رشد اقتصادی به انتشار پول پرقدرت و تزریق بی محابای نقدینگی یک بیراهه است. راه رشد اقتصادی و بهبود معیشت مردم و ثبات بازار‌ها از مسیر تورم تک رقمی می‌گذرد. از این جهت رئیس جمهور محترم می‌تواند از مردان کلیدی اقتصادی‌اش بخواهد تا پیش از بسته‌شدن نطفه بودجه ۱۴۰۱ و پی ریزی برنامه هفتم توسعه، اقتصاد ایران را به فناوری تورم کمتر از ۱۰ درصد مجهز کنند تا ایران در جمع کشور‌های با تورم تک رقمی قرار گیرد.

اصلاح ساختار بودجه و ترک اعتیاد آن به دلار‌های نفتی یا پول پرقدرت بانک مرکزی و رفع ناترازی بانک‌ها با اصلاحات مستمر ساختار مالی بانک‌ها یک راه روشن به سوی تورم تک رقمی است. فقط کافی است که زنگ هشدار روی ترازنامه بانک مرکزی نصب شود تا اثر هرگونه تصمیم‌های تورم ساز را اعلان کند.

گره زدن تورم تک رقمی به گزاره هایی، چون حل پرونده هسته‌ای یا سیاست‌های تکراری قیمت گذاری دولتی تا وقتی اراده‌ای برای تحقق خواسته‌های روشن رئیس جمهور در پاسخ به مطالبات شهروندان برای عبورنکردن از خط قرمز تورمی وجود نداشته باشد، یک آدرس غلط است. خواسته رئیس جمهور مشخص است؛ اکنون فرصت را نباید از دست داد و تیم اقتصادی دولت باید زودتر بیانیه اقتصاد ضدتورمی را برای ۴ سال آینده آماده سازد. می‌شود تورم را برای همیشه تک رقمی کرد و شاهد رشد پایدار اقتصادی بود. مهم این است که به اشتباه در بیراهه رشد اقتصادی از مسیر ایجاد تورم گرفتار نشویم.