پایان مرمت بازار فرش مشهد تا انتهای تابستان ۱۴۰۱

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ بازار فرش مشهد از معدود یادگاری‌های باقی مانده دوره تیموری در شهر مشهد و تنها تکه باقی مانده از بازار بزرگ مشهد که با دستور شاهرخ تیموری ساخته شده است؛ بازاری که براساس متون و شواهد تاریخی و سفرنامه‌های به جا مانده، از کنار صحن گوهرشاد آغاز می‌شد و در نزدیکی ارگ شاهی در حوالی سرشور ۱۰ به پایان می‌رسید.

اما اوضاع و احوال بازار فرش به عنوان تنها بازمانده بازار بزرگ مشهد در سال‌های اخیر به قدری نامساعد، نابسامان و ناایمن شده بود که بالاخره شهرداری و میراث فرهنگی بعد ازگذشت ۱۴ سال از اولین باری که مسئله مرمت این بازار مطرح شد (که به خاطر به تفاهم نرسیدن این دو سازمان به نتیجه نرسید) دوباره سر میز نشستند و بر سر مرمت و بهسازی آن که هر لحظه امکان فروریختن سقف آن وجود داشت توافق کردند و سرانجام این کار از اردیبهشت ماه امسال آغاز شد.

به گفته شهردار منطقه ثامن، مرمت و بهسازی بازار فرش هم اکنون ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و اگر معارضات و مشکلات سرراه این پروژه حل و فصل شود، بازار تا آخر تابستان ۱۴۰۱ با سر و شکل تاریخی و جدیدش آماده بهره برداری می‌شود.

فرهاد حجازی در گفتگو با شهرآرا، با اشاره به آخرین وضعیت پیشرفت پروژه مرمت و بهسازی بازار فرش گفت: مرمت و بهسازی بازار فرش مشهد تاکنون ۲۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و عملیات پایه چینی و آجرکاری ۵۰ درصد از پایه‌هایی که کسبه در اختیار ما گذاشته اند، آغاز شده و به مرور در حال تکمیل است.

وی در ادامه افزود: جدا از این اقدامات، علاوه بر یک دهانه مغازه که پیش از این و برای نمونه به صورت کامل مرمت و بهسازی شده بود، حدود دو هفته دیگر کارِ مرمت و بازسازی یک مغازه دیگر هم در این بازار تاریخی به اتمام می‌رسد و بخشی از کاری که قرار است برای نمای دیگر مغازه‌ها انجام شود، در معرض عموم قرار می‌گیرد.

کندی کار، به دلیل معارضات فراوان

حجازی با تأکید بر اینکه معارضات پروژه باعث شده است سرعت پیشرفت کار کمی کُند باشد، افزود: تسریع در پیشرفت کار مورد تأکید مجموعه مدیریت شهری است و قطعا مایل نیستیم کار با کندی پیش برود، اما معارضات پروژه زیاد است و همین مسئله باعث شده است سرعت مرمت و بهسازی کاهش یابد.

این کار قرار بود حداکثر تا پایان امسال به پایان برسد، اما به دلیل همین معارضات و تعلل در همکاری بعضی از مالکان واحد‌های تجاری فعال در بازار، این اتفاق به تعویق افتاد. در صورت افزایش تعامل از سوی شهروندان و برخی از کسبه بازار امید داریم تا آخر تابستان ۱۴۰۱ مرمت و بهسازی بازار فرش را به اتمام برسانیم.

پروژه ۱۵ ساله

هفتم شهریورماه سال ۱۳۸۴، بازار فرش مشهد به عنوان اثری تاریخی و تنها بخش باقی مانده از بازار بزرگ مشهد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و یک سال بعد از این ماجرا، مرمت و بازسازی این بازار در دستورکار میراث فرهنگی استان و شهرداری مشهد قرار گرفت، اما به دلیل اختلافات جدی این دو سازمان بر سر نقشه‌ها و چگونگی اجرای مرمت بازار و مشکلات دیگر، طرح مرمت بازار فرش مسکوت ماند و تا سال ۱۳۹۷ به بایگانی رفت!

در این سال با پیشنهاد شهردار وقت مشهد و با توجه به مشکلاتی مثل پوسیدگی چوب‌های سقف و امکان فروریختن آن بر روی سر مردم، خطر آتش سوزی بازار به دلیل عبور ناایمن و غیراصولی کابل‌های برق از کنار همان چوب‌ها و... پرونده مرمت این بازار بارِ دیگر و جدی‌تر از قبل دوباره به جریان افتاد و شهریورماه همان سال طرح مرمت بازار در کمیته فنی میراث فرهنگی استان تهیه و تأیید شد تا پروژه مرمت بازار فرش آغاز شود.

میراث فرهنگی کشور تقریبا کمتر از یک سال بعد و در تیر ۱۳۹۸ ابلاغ کلی این طرح را به شهرداری مشهد و میراث فرهنگی استان اعلام کرد و یک دهنه مغازه و بخش کوچکی از بازار به صورت آزمایشی مرمت شد تا هم بازاری‌ها نتیجه نهایی کار را ببینند و هم کارشناسان و متخصصان میراث فرهنگی کار را ارزیابی کنند.

ارزیابی‌ای که نتیجه اش تصویب نهایی طرح مرمت بازار فرش و ابلاغ آن به شهرداری در خردادماه ۱۳۹۹ بود.

طولانی شدن فرایند انتخاب پیمانکار برای مرمت بازار فرش باعث شد تا پروژه به جای سال ۹۹ در اردیبهشت ماه به صورت رسمی آغاز شود و همان زمان مسئولان شهرداری مشهد اعلام کردند که مرمت بازار حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۰ به اتمام می‌رسد، اما برخی معارضات، همکاری نکردن بعضی از کسبه بازار و از همه مهم‌تر زمان بر بودن کار‌های مرمتی بازار افتتاح این پروژه را تا تابستان ۱۴۰۱ به عقب انداخته است.