همه چیز درباره خدمت سربازی در مشهد و خراسان‌رضوی

محدثه شوشتری | شهرآرانیوز؛ چند روزی است که اسمشان به صدر اخبار رسیده است؛ طرحی جنجالی در کمیسیون تلفیق مجلس چندوچون این روزگار بیست وچهارماهه را بر سر زبان‌ها انداخته است. موج واکنش‌ها و مخالفت‌ها به جایی رسید که این طرح جنجالی برای خرید سربازی فعلا از دستورکار خارج شد، اما امور سربازان همچنان جزو مسائلی است که مطالبه عمومی برای عادلانه بودن، رفع تبعیض‌ها و حل مشکلات این دوره وجود دارد.

تکریم جایگاه سرباز و تغییر در روش‌های برخورد با سربازان، جانمایی آنان باتوجه به به تخصص، مهارت، تجربه و مدرک تحصیلی و آسان سازی شرایط برای گذراندن دوره نظام وظیفه ازجمله مهم‌ترین مسائلی است که در به کارگیری سربازان مطالبه می‌شود؛ به ویژه در اوضاعی که فشار‌های روانی و وضع سخت اقتصادی و اجتماعی برای رسیدن به شغل و درآمد، ازدواج و تشکیل خانواده بر سر راه نسل جوان فعلی وجود دارد و در این قاعده ضروری است دوره دوساله سربازی در روش‌ها و ساختار‌ها اصلاح شود.

دراین زمینه اقداماتی کلید خورده است که کافی نیست، اما برای شروع اصلاح شیوه‌های «سربازگیری» گام‌های مثبتی است. باتوجه به این تغییرات و آخرین اقدامات در نحوه و شرایط «سربازگیری»، وضعیت سربازان در مشهد و خطه خراسان رضوی را با آمار، داده ها، مثال‌ها و تشریح وضعیت بررسی کرده ایم.

حقوق سربازان بیشتر از قبل، کمتر از نیازشان

سال ۱۴۰۰ اولین بار حقوق سربازان از مبالغ ناچیز که حتی کفاف کرایه رفت وآمد ماهانه را هم نمی‌داد، افزایش یافت. این افزایش حقوق نسبت به قبل چشمگیر است، اما بازهم برای سربازان عادی که کف حقوق را دریافت می‌کنند، به اندازه تأمین نیازهایشان نیست.

میزان دقیق حقوق دریافتی سربازان به کارگرفته شده در ۳ مجموعه ناجا، ارتش و سپاه را از سرهنگ مهدی رحیمیان مدیر منابع انسانی سرباز سپاه امام رضا (ع) در خراسان رضوی، سرهنگ حمید طیبی رئیس اداره کارکنان وظیفه فرماندهی انتظامی خراسان رضوی و سرهنگ حسین تقی زاده معاون نیروی انسانی منطقه شمال شرق نیروی زمینی ارتش، جویا می‌شویم.

براساس گفته آنان، اکنون کف حقوق سربازان عادی یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان است. همچنین، سربازان نسبت به مدرک تحصیلی و پست سازمانی به طور متوسط ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان، سربازان مناطق عملیاتی ۴ میلیون تومان و پزشکان سرباز فعال در مراکز درمانی مشهد و خراسان تا ۷ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کنند.

پزشکان سرباز ۷.۰۰۰.۰۰۰ تومان

سرباز منطقه عملیاتی ۴.۰۰۰.۰۰۰ تومان

سرباز با پست سازمانی ۲.۸۰۰.۰۰۰ تومان

سرباز عادی ۱.۳۵۰.۰۰۰ تومان

سربازان جهانی

۲۰ کشور؛ کشور‌هایی که سربازی اجباری بیش از ۱۸ ماه دارند

۲۸ کشور؛ کشور‌هایی که سربازی اجباری کمتر از یک سال دارند

۱۲۷ کشور؛ کشور‌هایی که سربازی داوطلبانه و تخصصی دارند

۸ کشور؛ کشور‌هایی که سربازی صرفا در امور نظامی شامل خدمات عمومی دارند

باتوجه به وجود پادگان بزرگ ۷۰ هکتاری ارتش در مشهد، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌ها و مراکز درمانی زیرمجموعه ارتش، همچنین مراکز درمانی زیرمجموعه ناجا در مشهد و پادگان‌ها و مراکز فرهنگی و درمانی سپاه در مشهد، بخش زیادی از سربازان در این مراکز به کار گرفته شده اند.

بنابر اطلاعاتی که نمایندگان حوزه نظام وظیفه این ۳ مجموعه در اختیار خبرنگار ما می‌گذارند، بیش از ۹۰ درصد این سرباز‌ها بومی مشهد و خراسان هستند.

در شهرستان‌های خراسان رضوی نیز همین ساختار بومی سازی در به کارگیری سربازان اجرا شده است. حتی در مشهد به شکل خاص سربازانی که در سپاه پاسداران خدمت می‌کنند، به گفته سرهنگ مهدی رحیمیان، مدیر منابع انسانی سرباز سپاه امام رضا (ع) در خراسان رضوی، تقریبا همه بومی هستند.

وضعیت سربازگیری سالانه نهاد‌های نظامی در خراسان رضوی

ارتش؛ ۵ تا ۶ هزار سرباز

ناجا؛ ۲ تا ۳ هزار سرباز

سپاه؛ ۲ تا ۳ هزار سرباز

دایره توزیع و جانمایی سربازان

۱- تخصص و تجربه

۲- مدرک تحصیلی

۳- پست‌های خالی سازمانی

۴- وضعیت جسمانی

از تولید ماسک، طراحی پروژه‌ها تا عضو هیئت علمی در بین سربازان

جانمایی و توزیع سربازان در ساختار سربازگیری نیز با روال گذشته فرق کرده است. در گذشته بیشتر به نوعی به سرباز به عنوان نیروی خدماتی نگاه می‌شد، اما به گفته نمایندگان حوزه نظام وظیفه ناجا، ارتش و سپاه در خراسان، اکنون به سربازان پست‌های سازمانی داده می‌شود؛ یعنی اگر در هر بخش و نقطه‌ای پست خالی وجود داشته باشد، آن جایگاه با سربازان پر می‌شود.

به طورکلی از سربازان باتوجه به تخصص، مهارت و تجربه آن‌ها در زمینه‌های برقراری نظم و امنیت، کارگاه‌های تولیدی، پروژه‌های عمرانی، مراکز درمانی، نخبه‌ها در طرح‌های پژوهشی و عملیاتی، مرزبانی، مجموعه‌های دولتی، امور حمل ونقل و ترافیک و امور جاری پادگان‌ها و مراکز وابسته به نیرو‌های مسلح استفاده می‌شود.

سربازان در مشهد و خراسان به چه فعالیت‌هایی مشغول اند

برقراری نظم و امنیت ازجمله کلانتری ها، پادگان‌ها

در کارگاه‌های تولیدی ازجمله تولید ماسک، مواد ضدعفونی کننده

پروژه‌های عمرانی مانند ساخت راه، جاده و زیرساخت‌های آبادانی

مراکز درمانی به عنوان نمونه درمانگاه‌ها و بیمارستان‌های وابسته

نخبه‌ها در طرح‌های پژوهشی و عملیاتی ازجمله طرح‌های توسعه‌ای

مرزبانی به شکل ویژه در مرز‌های خراسان با کشور‌های همسایه

مجموعه‌های دولتی به صورت امریه ازجمله سربازمعلم

امور حمل ونقل و ترافیک به شکل نمونه خدمت در سر چهارراه‌ها و جاده‌ها

بومی سازی خدمت نظام وظیفه در مشهد

۱۰۰ درصد؛ تقریبا همه سربازان سپاه در مشهد بومی هستند

۹۰ درصد؛ سربازان ارتش در مشهد، بومی هستند

نمونه‌هایی از حضور سربازان در بخش‌های درمانی و فرهنگی مشهد

۶۰ درصد؛ کارکنان و نیرو‌های بیمارستان ثامن‌الائمه (ع) مشهد سربازند

۱۵ پزشک؛ کلینیک سجاد مشهد سربازند

۶۰۰ سرباز معلم؛ به‌صورت امریه در آموزش‌وپرورش استان فعال‌اند