حل معضل ریزگرد‌ها در مشهد؛ یک گام به پیش

لاله سادات کوثری | شهرآرانیوز؛ آلودگی هوای مشهد با دو منشأ اصلی گردوغبار و نیز وقوع پدیده وارونگی دما بیش از یک دهه است که نفس شهر را به شماره انداخته است. برای کاهش این دو معضل، نسخه‌های درمانی زیادی ازجمله تعطیلی یک روز در هفته یا برگزاری نشست مشترک با کشور ترکمنستان برای کاهش آلایندگی ریزگرد‌ها در هوای استان‌های همسایه از سوی متولیان زیست محیطی پیشنهاد شده است، موضوع تعطیلی پنجشنبه‌ها هنوز در خان اول اجرا و پاس کاری میان دستگاه‌ها قرار دارد.

از سوی دیگر، در بخش حضور ریزگرد‌ها در مشهد با منشأ صحرای قره قوم ترکمنستان که تقریبا نیمی از سال هوای شهر را نشانه می‌گیرد، اتفاقات تازه‌ای افتاده است که در صورت به نتیجه رسیدن، می‌تواند منشأ تغییرات مطلوبی باشد.

آمار آلایندگی هوا در شهر نشان می‌دهد که استقرار و هجوم ریزگرد‌ها در آسمان مشهد که بخش اصلی آن از بیابان قره قوم در ترکمنستان ناشی می‌شود، بیشتر از اوایل خرداد به طول شش تا هشت ماه آسمان شهر را نشانه می‌گیرد.

پارسال نیز دراین باره تورج همتی، مدیرکل وقت محیط زیست خراسان رضوی، از این موضوع گلایه و اعلام کرد که سالانه ۲۱۹تن خاک از محل کانون‌های گردوغبار وارد هوای این استان و مشهد می‌شود.

طرح پیشنهاد گفتگو با ترکمنستان

«قره قوم» یا همان «شن سیاه»، یکی از کویر‌های شنی بزرگ جهان است که حدود ۷۰ درصد از مساحت کشور ترکمنستان را به خود اختصاص داده است. دولت ترکمنستان برای بهبود وضعیت جغرافیایی سرزمین خود و مقابله با برخاستن ریزگردها، کانالی به نام قره قوم را در این بیابان ایجاد کرد، اما این اقدام آن طور که باید و شاید نتوانست در مقابله با ریزگرد‌های این بیابان و همچنین کاهش آلایندگی هوا بر استان‌های شمالی و شمال شرقی کشور ازجمله خراسان رضوی و مشهد تأثیر بگذارد.

دی ماه پارسال بود که محسن فنودی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان، در تشریح اقدامات مربوط به ریزگرد‌های قره قوم، گفت:، چون ما امکان گفت وگوی بین المللی نداشتیم، پیشنهادی به استانداری ارائه دادیم تا برای پیگیری مذاکره با طرف ترکمنستانی در ایران یا ترکمنستان اقدامات مشترک در زمینه مقابله با ریزگرد‌ها انجام شود. این موضوع هنوز به نتیجه‌ای نرسیده، اما تلاش‌هایی در این باره انجام شده است.

تهیه پیش نویس تفاهم

سرنوشت پیشنهاد منابع طبیعی استان برای گفت وگوی مشترک با طرف ترکمنستانی به کجا رسید، پرسشی است که معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خراسان رضوی درباره آن به خبرنگار ما گفت: پیش نویس یادداشت تفاهم همکاری‌های زیست محیطی بین ایران و ترکمنستان با همکاری سازمان‌های مسئول تهیه شده است.

جواد خدایی با بیان اینکه به طور مشخص سازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاد اضافه شدن موضوع همکاری دوجانبه در زمینه مبارزه با گردوغبار را در متن پیش نویس تفاهم نامه درخواست کرده است، افزود: اکنون منتظر دریافت پاسخ طرف ترکمنی هستیم.

در دستورکار دوجانبه دو کشور

این گفته‌ها در حالی است که با پیگیری خبرنگار ما از نمایندگی وزارت امورخارجه در شمال شرق کشور (مشهد) اعلام شد که موضوع نشست مشترک با طرف ترکمنی در دستورکار دو جانبه دوکشور قرار دارد و به طور مشخص این موضوع از طریق سفارت جمهوری اسلامی ایران در عشق آباد در حال پیگیری است.

پیش‌تر و پارسال، محمد بهشتی منفرد، رئیس نمایندگی وزارت خارجه در شمال شرق کشور، اعلام کرده بود که پیگیری‌ها در این باره در همه سطوح در حال انجام است و قرار است در جلسات آینده مسئولان دو کشور مسئله ریزگرد‌های قره قوم نیز مطرح شود.