همه‌چیز درباره گیاه رزماری و خواص بی‌شمار آن

به گزارش شهرآرانیوز، رزماری با نام علمی Rosmarinus officinalis، یک گیاه دارویی چوبی، معطر و همیشه سبز با برگ‌هایی سوزنی شکل و گل‌هایی به رنگ سفید، صورتی، بنفش یا آبی است. این گیاه سرشار از فایده، بومی منطقه مدیترانه است و به شکل‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. قرن‌ها است که جوشانده رزماری یا به اصطلاح “چای رزماری” محبوبیت فراوانی میان مردم دارد و می‌تواند مزایای بیشماری را در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد.

روش تهیه چای رزماری:

- ۳۰۰ میلی لیتر آب را بجوشانید.

- یک قاشق چایخوری برگ رزماری نرم را به آب داغ اضافه کنید. از طرفی بسته به طعم و مزه دلخواه خود، می‌توانید برگ‌ها را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم کنید.

- برگ‌های رزماری را با استفاده از یک صافی مشبک با سوراخ‌های کوچک از آب داغ صاف کنید. معمولا برگ‌های استفاده شده دور ریخته می‌شوند.

- چای رزماری خود را به یک لیوان منتقل و نوش جان کنید. در صورت تمایل می‌توانید یک شیرین کننده مانند عسل هم اضافه کنید.

چای رزماری فواید بالقوه چشمگیری برای سلامتی دارد. نوشیدن این چای یا حتی تنها استشمام عطر آن می‌تواند برای خلق و خو و سلامت مغز و چشم مفید باشد. مصرف چای همچنین ممکن است به جلوگیری از آسیب اکسیداتیو نیز کمک کند.

چای رزماری را می‌توان در خانه تنها با استفاده از دو ماده اولیه یعنی برگ رزماری و آب تهیه کرد و به راحتی در یک رژیم غذایی سالم و متعادل جای داد. فوایدی که برای دم کرده و دیگر اشکال این گیاه ویژه معرفی شده اند، همگی از طریق مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند. همچنین نگاهی به مطالب قبلی گروه سلامت عصر ایران درباره رزماری داشته ایم.

سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی و ضد التهابی

آنتی اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که به محافظت از بدن در برابر آسیب اکسیداتیو و التهاب کمک می‌کنند. استرس اکسیداتیو می‌تواند منجر به بیماری‌های مزمن مانند سرطان، امراض قلبی و دیابت نوع ۲ شود.

ترکیبات آنتی اکسیدانی را می‌توان در انواع غذا‌های گیاهی مانند میوه ها، سبزیجات و گیاهانی مانند رزماری یافت. چای رزماری همچنین حاوی ترکیباتی است که ممکن است خواص ضد التهابی و ضد میکروبی داشته باشند. فعالیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی رزماری تا حد زیادی به ترکیبات پلی فنولی آن مانند رزمارینیک اسید و اسید کارنوسیک نسبت داده می‌شود.

با توجه به قابلیت آنتی اکسیدانی، رزمارینیک اسید اغلب به عنوان یک نگهدارنده طبیعی برای افزایش ماندگاری مواد غذایی فاسد شدنی نیز استفاده می‌شود. علاوه بر این ترکیبات موجود در چای رزماری دارای خواص ضد میکروبی هستند که ممکن است به مبارزه با انواع عفونت‌ها کمک کنند. از برگ‌های رزماری در طب سنتی برای اثرات ضد باکتریایی و التیام زخم هم استفاده می‌شود.

کمک به کاهش قند خون

عدم کنترل و درمان قند خون بالا‌ می‌تواند به چشم، قلب، کلیه‌ها و سیستم عصبی آسیب برساند؛ بنابراین بسیار مهم است که افراد مبتلا به دیابت سطح قند خون خود را به درستی مدیریت کنند.

مطالعات نشان داده اند که ترکیبات موجود در چای رزماری و سایر اشکال مصرفی این گیاه قند خون را کاهش می‌دهند. در نتیجه رزماری می‌تواند کاربرد‌های بالقوه‌ای در راستای مدیریت قند خون بالا در افراد مبتلا به دیابت داشته باشد.

بهبود خلق و خو و حافظه

تجربه استرس و اضطراب امری رایج و اجتناب ناپذیر است. شواهد نشان می‌دهند که نوشیدن و استنشاق ترکیبات موجود در چای رزماری علاوه بر مصرف خوراکی مکمل‌های این گیاه ممکن است به تقویت خلق و خو و بهبود حافظه کمک کند.

یک مطالعه نشان داده که مصرف ۵۰۰ میلی گرم رزماری به صورت خوراکی دو بار در روز به مدت ۱ ماه به طور قابل توجهی سطح اضطراب را کاهش می‌دهد و حافظه و کیفیت خواب را میان شرکت کنندگان در مقایسه با دارونما بهبود می‌بخشد.

مطالعه ۲ ماهه دیگری روی ۶۶ کارمند صنعتی ثابت کرد: افرادی که روزانه ۲ قاشق چایخوری رزماری (۴ گرم) دم کرده در ۱۵۰ میلی لیتر آب می‌نوشند، در مقایسه با گروه کنترل احساس عصبانیت و بی قراری کمتری را در محل کار خود تجربه می‌کنند.

گفتنی است که عطر رزماری نیز به تنهایی با بهبود خلق و خوی انسان، پاکسازی ذهن و کاهش استرس در افرادی که مبتلا به اضطراب و استرس مزمن ناشی از عدم تعادل هورمونی هستند، پیوند خورده است. مصرف خوراکی یا موضعی می‌تواند آثار مشابهی داشته باشد. رایحه درمانی با استفاده از روغن عصاره رزماری نیز چنین هدفی را دنبال می‌کند.

کمک به حفظ سلامت مغز

چندین مطالعه حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده اند که ترکیبات موجود در رزماری ممکن است به پیشگیری از مرگ سلول‌های مغزی کمک کنند.

شماری از پژوهش‌های انجام شده روی حیوانات نشان داده اند که آسیب مغزی در نتیجه سکته مغزی می‌تواند به واسطه استفاده از رزماری بهبود یابد. همچنین رزماری قادر است با محافظت از مغز در برابر بیماری‌های پیش رونده عصبی از آثار منفی پیری بر سلول‌ها پیشگیری کند.

محافظت از بینایی و سلامت چشم

در حالی که مطالعات مرتبط در این زمینه محدود هستند، شواهد حاضر نشان می‌دهند که برخی از ترکیبات موجود در چای رزماری می‌توانند برای سلامت چشم مفید باشند.

مطالعات حیوانی حاکی از آن هستند که افزودن عصاره رزماری به سایر درمان‌های خوراکی می‌تواند پیشرفت بیماری‌های چشمی مرتبط با افزایش سن را کاهش دهد.

سایر پژوهش‌های حیوانی و تجربی نیز اضافه می‌کنند که رزمارینیک اسید موجود در رزماری شروع آب مروارید را به تاخیر می‌اندازد.

تسکین دهنده درد معده و مبارزه با باکتری‌ها

رزماری از دیرباز در فرهنگ‌های مختلف به عنوان یک درمان طبیعی برای ناراحتی معده، یبوست، نفخ و اسهال مورد استفاده بوده است. ویژگی‌های ضد التهابی و محرک این گیاه ریشه چنین کاربردی است. از این رو برای کمک به تنظیم حرکات روده و دستگاه گوارش می‌توانید مصرف منظم رزماری را در رژیم غذایی هفتگی خود مد نظر قرار دهید.

این گیاه در برابر عفونت‌های باکتریایی به ویژه آن‌هایی که در معده رخ می‌دهند نیز قدرتمند عمل می‌کند. برای مثال هلیکوباکتر پیلوری یک پاتوژن یا عامل بیماری زا شایع است که می‌تواند به بروز زخم معده منجر شود. مشخص شده است که مصرف رزماری به جلوگیری از رشد این باکتری کمک می‌کند.

خوشبو کننده نفس

به عنوان یک عامل ضد باکتریایی طبیعی، رزماری در قالب خوشبو کننده نفس هم کاربرد دارد و می‌تواند سلامت دهان و دندان را بهبود ببخشد. می‌توان برگ‌های رزماری را در آب داغ ریخت و سپس این مخلوط را در دهان غرغره کرد تا افزون بر نابودی باکتری ها، نفسی تازه و خوشبو را تجربه کنیم.

تحریک جریان خون

رزماری به عنوان یک محرک تولید گلبول‌های قرمز عمل کرده و جریان خون را تقویت می‌کند. این شرایط به اکسیژن رسانی بهتر به اندام‌ها و نواحی حیاتی بدن کمک خواهد کرد و بدین ترتیب از عملکرد روان و کارآمد فعالیت‌های متابولیک در این مناطق اطمینان حاصل می‌شود. افزون بر این حرکت مواد مغذی به سوی سلول‌هایی که نیازمند ترمیم هستند نیز تحریک می‌شود.

تسکین درد

به عنوان یک ماده ضد درد، رزماری صد‌ها سال است که به صورت موضعی در قالب خمیر یا مرهم روی بخش دردناک بدن استفاده می‌شود. هنگامی که از راه خوراکی مصرف شود، رزماری به عنوان یک مسکن درد برای نقاطی که دسترسی به آن‌ها دشوارتر است مانند سر و همچنین درد‌های ناشی از بیماری‌های مزمن به کار می‌رود. در حقیقت، یکی از محبوب‌ترین کاربرد‌های رزماری برای درمان میگرن است. مالش عصاره رزماری روی شقیقه‌ها یا بو کردن عطر رزماری با کاهش شدت علائم میگرن مرتبط است.

کمک به سم زدایی بدن

طبیعت رزماری اندکی ادرار آور است و از این رو می‌تواند به خروج کارآمدتر سموم کمک کند. افزون بر این، هنگامی که رزماری به صورت مرتب مصرف شود با افزایش میزان آب خروجی از بدن به دفع عوامل بیماری زا، نمک ها، سموم و حتی چربی اضافی نیز یاری می‌رساند. رزماری با کاهش سطوح سیروز (التهاب شدید کبد) و بهبود سریعتر این اندام هم در ارتباط است. کبد از جمله اندام‌هایی است که با روند کند درمان در بدن انسان شناخته می‌شود.

حفظ سلامت پوست

ویژگی‌های ضد پیری رزماری به خوبی شناخته شده اند. هرچند استفاده از روغن آن رایج‌تر است، اما برگ‌های رزماری هم می‌توانند چه به صورت چای و چه موضعی روی پوست اثرگذار باشند و به بهبود کیفیت و شادابی بزرگترین عضو بدن انسان کمک کنند. علاوه بر این، رزماری در درمان لک، درخشش طبیعی و ظاهر هیدارته پوست نیز تاثیرگذار است.

کمک به کاهش وزن

خواص فیتوشیمیایی چای رزماری به غیر فعال سازی آنزیمی به نام لیپاز که چربی‌ها را تجزیه می‌کند، یاری رسانده و بدین ترتیب از تولید لیپید‌های بیشتر پیشگیری می‌کند. در نتیجه احساس پری و سیری در انسان شکل گرفته و از پرخوری جلوگیری خواهد شد.