تصمیم‌گیری امری مهم و اساسی در زندگی همه ماست و موفقیت یا شکست ما هم ارتباط زیادی با همین تصمیم‌گیری‌ها دارد.
تا حالا با خودتان فکر کرده‌اید که چرا گاهی نمی‌توانیم تصمیم درستی برای زندگی‌مان بگیریم؟ ما آدم‌ها روزانه ده‌ها و شاید هم صد‌ها تصمیم مختلف برای زندگی‌مان می‌گیریم که برخی از آن‌ها ساده و کم‌اهمیت هستند؛ مانند اینکه امروز چه لباسی بپوشم یا چه غذایی بخورم؟ تصمیم‌هایی که تأثیر زیادی روی زندگی‌مان ندارند. برخی هم تصمیم‌های مهمی هستند که زندگی و سرنوشتمان را می‌سازند، مانند انتخاب رشته، شغل و ازدواج.
واقعیت این است که تصمیم‌گیری امری مهم و اساسی در زندگی همه ماست و موفقیت یا شکست ما هم ارتباط زیادی با همین تصمیم‌گیری‌ها دارد. از آنجایی‌که تصمیم‌گیری چیزی نیست که بتوان آن را از روی عادت انجام داد، نیازمند افکار هوشمندانه، دقیق و توانایی پیش‌بینی پیامدهاست. برای همین گاهی به‌ویژه در شرایط سخت و حساس احساس می‌کنیم نمی‌توانیم درست برای زندگی‌مان تصمیم بگیریم.
این موضوع معمولا یا به‌علت ازدست‌دادن اعتماد به‌نفس در شرایط سخت و بحرانی است یا به‌دلیل تصمیم‌های اشتباهی است که در گذشته گرفته‌ایم و نمی‌توانیم به خودمان اعتماد کنیم. مسئله‌ای که درنهایت سبب بروز شک و تردید در ما می‌شود و احساس می‌کنیم که دیگر قدرت تصمیم‌گیری نداریم. به این مهارتی که کمبود آن در اینجا احساس می‌شود، می‌گویند مهارت تصمیم‌گیری؛ یکی از مهارت‌های چندگانه زندگی که باید همه آن را فرابگیریم.
انواع تصمیم‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنیم
تصمیم‌گیری‌های احساسی: در این نوع تصمیم‌گیری عواطف و هیجانات هستند که نقش تعیین‌کننده دارند. در آن خبری از آینده‌نگری نیست، پس طبیعی است که عواقب و مشکلاتی را به‌دنبال داشته باشد.
تصمیم‌گیری‌های اجتنابی: برخی آدم‌ها وقتی در موقعیت انتخاب و تصمیم برای مسائل مهم زندگی خود قرار می‌گیرند، سعی می‌کنند از مسئله فرار کنند. مدام امروز و فردا می‌کنند و با گفتن جمله‌هایی مانند «بی‌خیال بابا! همه‌چیز درست می‌شه» سعی می‌کنند به آرامشی کاذب و زودگذر دست یابند.
تصمیم‌گیری‌های تکانه‌ای: تکانه به زبان ساده، یعنی هیجان زودگذر و شدید که آدمی را به کاری وامی‌دارد. این روش یکی از خطرناک‌ترین سبک‌های تصمیم‌گیری است که ممکن است عواقب و پیامد‌های ناخوشایندی برای فرد و اطرافیانش داشته باشد.
تصمیم‌گیری‌های مطیعانه: این تصمیم‌گیری براساس انتظاراتی است که دیگران از فرد دارند، یعنی فرد خواسته‌ها و اهداف خودش را نادیده می‌گیرد و به‌راحتی اجازه می‌دهد تا دیگران به جای او تصمیم بگیرند.
تصمیم‌گیری‌های منطقی: سالم‌ترین و بهترین روش تصمیم‌گیری است. فرد سعی می‌کند براساس فکر و منطق خودش عمل کند. به‌عبارت ساده‌تر انتخاب براساس ارزش‌ها و دانش تصمیم‌گیرنده است که سعی می‌کند اطلاعات مورد نیاز را جمع‌آوری کند، همه جوانب کار را بسنجد، به پیامد‌های احتمالی انتخابش فکر کند و درنهایت تصمیمی آگاهانه بگیرد.
یک تصمیم درست را چگونه باید بگیریم؟
- صورت‌مسئله را درست و دقیق بفهمید.
- اطلاعات موردنیاز را جمع‌آوری کنید.
- گزینه‌های مناسب و موجود را بیابید.
- همه گزینه‌ها را ارزیابی و بهترین گزینه را انتخاب کنید.
برای بهبود مهارت تصمیم‌گیری چه باید بکنیم؟
- خودتان و توانایی‌هایتان را بشناسید.
- از ارزش‌های خود و خانواده‌تان آگاه باشید.
- همیشه حقایق را مدنظر داشته باشید، نه آرزو‌ها و امیال شخصی‌تان را.
- در مواقعی که ناراحت، خسته یا زیر فشار هستید، تصمیمی نگیرید.
- تمرکزتان را بر حل مشکل بگذارید، نه بر احساساتتان.
- از نوع و میزان تأثیر پیامد‌های تصمیم‌تان بر روی دیگران آگاه باشید.
- اگر سابقه تصمیم‌های اشتباه دارید، خودگویی منفی را کنار بگذارید و با اعتماد به‌نفس به جلو بنگرید.
- تصمیم‌های خود را ثبت کنید. با این‌کار پس از گذشت مدت‌زمانی خواهید دید که هرچند گاهی تصمیم‌های اشتباهی گرفته‌اید، تصمیم‌های عالی بسیاری هم داشته‌اید.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
