پناهیان: رویکرد آموزش و پرورش به انسان، هم‌تراز با آموزه‌های دینی نیست

به گزارش شهرآرانیوز، حجت‌الاسلام پناهیان در جشن پاسداشت دهه فجر در مجتمع فرهنگی فتح‌المبین ضمن بیان خاطره اظهار کرد: برای سخنرانی به دبیرستانی دخترانه رفته بودم و همان ابتدا برای اینکه خیالشان را راحت کنم که به قصد موعظه نیامده‌ام، به آنها گفتم: «من نیامدم به شما بگویم که خوب باشید؛ بلکه آمده‌ام تا بگویم خودتان باشید.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: سپس برایشان توضیح دادم که چگونه کسی می‌تواند خودش نباشد و گفتم: «کسی که خودش نیست، لباسش را آن رنگی می‌پوشد که دیگران تحسین کنند، هنوز نمی‌داند که خودش مثلاً از رنگ کرمی خوشش می‌آید، کسی که خودش نیست، وقتی مسخره‌اش می‌کنند، حالش بد می‌شود، برایش خیلی مهم است که مسخره‌اش نکنند، برایش خیلی مهم است که دیگران تحویلش بگیرند، وقتی خودش نیست، اعصابش با یک جمله دیگران به هم می‌ریزد.»

وی سپس با بیان اینکه ما انقلاب کردیم که کسی ما را راه نبرد؛ حتی در دینداری، خطاب به پدر و مادر دانش‌آموزان گفت: اصل دین ما نماز است؛ اما ممکن است ما نماز نخوانیم و نمره بگیریم، چرا که خدا نمی‌خواهد ما از ترس نمره نیاوردن نمازخوان شویم، می‌خواهد نمازخواندمان مستقلانه باشد.

پناهیان خطاب به دانش‌آموزان گفت: امام رضا (ع) می‌فرمایند که کسی که گناه نمی‌کند ممکن است آدم ضعیفی باشد و عرضه نداشته باشد گناه کند؛ گولش را نخورید، بچه مثبت ضعیف نباشید. از طرف دیگر ممکن است گرگ باشید و گوسفند‌ها را تلکه کنید. گرگ بودن بد است، اما گوسفند بودن هم بد است. بعضی وقت‌ها پدر و مادر‌ها دوست دارند بچه‌شان گوسفند باشد، ولو گرگ نباشد. این خوب نیست. ضعیفِ خوب بار آوردن بد است، به هر قیمتی خوب بودن ارزش ندارد.

این استاد حوزه با بیان اینکه شجاعت و استقلال فلسفه انقلاب ماست، شرح داد: کشوری که می‌خواهد مقابل همه جهان بایستد، مستقل باشد و برده نشود، تک تک آدم‌هایش باید مستقل باشند. اگر من دستم به آموزش و پرورش می‌رسید، می‌گفتم نمره مدارس را حذف کنند.

او سپس جمله خود را این طور توضیح داد: دانش‌آموزی که از ترس نمره درس بخواند دانشمند نخواهد شد. حضور و غیاب در کلاس‌ها را بردارید؛ چرا که دبیرستانی که حضور و غیاب داشته باشد و دانش‌آموز از ترس حضور و غیاب، حاضر شود، باید اعلام ورشکستی کند.

در ادامه حتما بخوانید برنامه عملیاتی جدید وزارت آموزش و پرورش برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی

پناهیان با طرح این سؤال که «پس چرا دانش‌آموزان درس بخوانند؟» پاسخ داد: ما یک دبیرستان پسرانه در تهران داریم که اگر پول داشتیم دخترانه آن را هم احداث می‌کردیم. در این دبیرستان ابتدای سال که بچه‌ها می‌خواهند وارد شوند به آنها می‌گوییم نمرات درسی شما را به پدر و مادرتان نمی‌دهیم. برای بچه‌ها سؤال پیش می‌آید که اگر والدین از نمرات آنها سؤال کنند چه؟ به آنها پاسخ می‌دهیم: «ما مسئول نیستیم که نمرات را به والدین اطلاع دهیم.» در این دبیرستان امتحانی هم از دانش‌آموزان گرفته نمی‌شود؛ مگر زمانی که خود دانش‌آموز برای ارزیابی خود به معلم مراجعه و درخواست امتحان کند.

این استاد دانشگاه افزود: بعضی خانواده‌های مذهبی بچه‌هایشان را از این مدرسه می‌برند و می‌گویند: «شما بچه‌ها را بد بار می‌آورید. بچه‌ها برای اینکه رفتار خوبی داشته باشند باید کنترل بشوند.» در این مدرسه زمانی که به بچه‌ها احترام گذاشته می‌شود، اوایل کمی زیرآبی می‌روند؛ می‌گویند: «آخ جان، می‌توانیم اینجا یللی و تللی کنیم.»، اما کمی بعد به خود می‌آیند و خودشان مسئولیت امورشان را بر عهده می‌گیرند.

او اظهار داشت: در این مدرسه حضور و غیاب دانش‌آموزان بر عهده خودشان است؛ اگر دانش‌آموزی غیبت کرد، بغل‌دستی‌اش از او سؤال می‌کند که چرا نیامدی؟ کلاس را بهم ریختی و به معلم بی‌احترامی کردی.

پناهیان بیان کرد: آن جا نظارت از بالا وجود ندارد. این دین ما است. ما از دین فقط اعتقادات و فوقش محبت و عواطف دینی را گرفته‌ایم؛ اما مدل زندگی‌هایمان اصلاً دینی نیست. دموکراسی است که انسان را موجودی وحشی می‌داند، مگر اینکه با کنترل بشود آن را مهار کرد.

این استاد حوزه و دانشگاه از دختران دانش‌آموز خواست که انتظار تشویق نداشته باشند، حتی از پدر و مادر، سپس خطاب به پدرانشان گفت: اگر پدری به دخترش هدیه بدهد، به ازای هر هدیه، خدا در بهشت یک درجه به او اعطا می‌کند. پدرها! دائماً برای دخترهایتان هدیه بگیرید.

او سپس تأکید کرد: آموزش و پرورشی که ما داریم توسط کسانی بنیان‌گذاری شده که نگاهشان به انسان، نگاه دینی نیست، نگاه پیغمبر (ص) نیست، نگاه امیرالمؤمنین (ع) نیست. هر چقدر انسان خوب در آموزش و پرورش بیاوریم، مانند ادارات که هر چه انسان خوب در آنها ببریم، اگر فاسد هم نشوند، کارآیی‌شان کم می‌شود. در ادارات برای کارمندان دستگاه ساعت‌زنی گذاشته‌اند؛ به تمام کارکنان خود توهین کرده‌اند، می‌خواهند آنها را شرطی کنند، به وسیله کنترل حقوق، می‌خواهند کارمند را مدیریت کنند.

پناهیان توضیح داد: امیرالمؤمنینِ دموکراسی‌پرست‌ها ماکس وبر است. او گفته که انسان جز با کنترل حقوق سرماه، منظم نخواهد شد و اگر من باشم از در آن اداره داخل نمی‌شوم!

این استاد دانشگاه خطاب به دختران گفت: شهید صدر گفته که فلسفه عبادت بالا رفتن حس مسئولیت‌پذیری در افراد است. شما دختر‌ها نه باید گوسفند باشید و نه گرگ. شما باید چوپان باشید؛ چوپان یعنی رهبر. مدارس باید رهبرپرور باشند. تک تک شما هم باید رهبر تمام جامعه باشید.

او سپس خطاب به والدین گفت: اگر بچه‌های خود را مسئول بار نیاورید، اگر مقید به حجاب نشدند، آنها را سرزنش نکنید؛ چرا که دین بدی به بچه‌ها یاد داده‌اید و تربیت بدی برای بچه‌ها داشته‌اید. دختر باید درباره حجابش این طور بیاندیشد که مسئول کل جامعه است. اما در حال حاضر سازوکار و نظام آموزش و پرورش، ادارات، دانشگاه و مدارس طوری است که افراد را مسئول بار نمی‌آورند و دائماً آنها را کنترل می‌کنند. وقتی افراد کنترل شوند، تلاش می‌کنند فرار کنند و هر جا بتوانند زیرآبی می‌روند. اصلاً برایشان زیرآبی رفتن شیرین‌تر است.

پناهیان شرح داد: دین اسلام به انسان می‌گوید که تو خلیفةالله هستی، مسئول تمام جامعه هستی، تو جانشین خدا در زمین هستی. حالا‌ای جانشین خدا! این زمین را چطور می‌خواهی اداره کنی؟

این استاد حوزه و دانشگاه از مسئولین مدارس خواست که برای اداره مدرسه از دانش‌آموزان مشورت بگیرند و تأکید کرد: هیچ کس نباید در مدرسه تحقیر شود. اگر دانش‌آموزی در درسی ضعیف ظاهر شد، نباید مورد تحقیر قرار بگیرد. حتماً خلاقیتش در جای دیگری است.

وی سپس خطاب به والدین گفت: هیچ وقت به خاطر فعالیت خوب درسی به بچه‌ها جایزه ندهید؛ اما به دختر‌ها هر هفته یا هر ماه جایزه بدهید. دختر‌ها با پسر‌ها فرق دارند. اگر پسر‌ها هم سؤال کردند که چرا به ما جایزه نمی‌دهید؟، پاسخ دهید: «چون تو پسری، تو مردی.» تبعیض را بین دختر و پسر باب کنید. بگذارید وقتی این پسر بزرگ شد و ازدواج کرد، بداند که باید با یک خانم چطور برخورد کند. این تبعیض، تبعیضی روا است. مادرها! پسر‌ها را مانند دختران بار نیاورید.

پناهیان ادامه داد: دخترها! به خاطر تلخی رفتار مدرسه و پدر و مادر‌ها از دین زده نشوید. بعضی وقت‌ها والدین یا مدرسه ممکن است سختگیری کنند. مطمئن باشید این سختگیری‌ها از دلسوزی است؛ ولی‌ای کاش می‌شد این سختگیری‌ها را نکنند و شما مستقلاً دینداری کنید.

منبع: فارس