گرفتن چک و سفته از کارگر به‌عنوان ضمانت از سوی کارفرما غیرقانونی است

طنین همتی/ شهرآرانیوز، دبیر کانون عالی انجمن صنفی‌های صنفی کارگری کشور گفت: گرفتن چک و سفته از کارگر به‌عنوان ضمانت از سوی کارفرما غیرقانونی است و برای کارفرما قابل وصول نیست.

هادی ابوی دراین‌باره اظهار کرد: در هیچ جای قانون کار در بحث ضمانت، گرفتن چک و سفته برای روابط کار بین کارگر و کارفرما پیش‌بینی نشده است.

وی افزود: مراجع قضایی هم در این بحث همکاری می‌کنند و به‌محض اینکه چک یا سفته‌ای برای ضمانت کار گرفته شده باشد، به‌طبع برخورد خواهند کرد. فقط در جایی که ابزار کار به کارگر تحویل داده می‌شود، کارفرما می‌تواند در ازای تحویل وسایل کار از کارگر ضمانت‌نامه بگیرد.

وی اضافه کرد: دریافت سفته از کارگر فقط هزینه‌ای برای کارگر ایجاد می‌کند و متأسفانه کارفرما به‌دلیل بی‌اطلاعی و با این تفکر که اگر چک یا سفته‌ای بگیرند، قابل وصول است، این اقدام را انجام می‌دهد. در صورتی که چک قابل وصول نیست، چون وقتی کارگری شکایت کند که سفته‌ای برای ضمانت نزد کارفرما امانت است، کارفرما باید ثابت کند در قبال چه چیزی سفته را گرفته است.

ابوی تصریح کرد: در قانون، وظایف کارگر و کارفرما تعریف شده است و کارگر در قبال کاری که می‌کند وجهی دریافت می‌کند، نه اینکه ضمانتی برای فروش جنس یا چیز دیگری داشته باشد که کارفرما برای آن ضمانت‌نامه بگیرد.

وی درباره دوره کارآموزی‌ای که کارفرما در ابتدای کار از کارگر تقاضا می‌کند، اظهار کرد: در قانون کار، بحث حضور کارگر در کارگاه به‌عنوان دوره آزمایشی، برای کارگران مبتدی حدود ۳ ماه و برای کارگر مجرب تقریبا یک ماه تعریف شده است. اما نه از آن حیث که به آن حقوق تعلق نگیرد یا بیمه نشود.

وی افزود: این دوره آزمایشی به این دلیل است که اگر قرارداد یک‌ساله بسته شود و در پایان این ۳ ماه به هر دلیلی نحوه کار برای کارفرما راضی‌کننده نباشد، فسخ قرارداد کند یا اینکه اگر کارگر از کارگاه رضایت نداشت، بتواند قرارداد را فسخ کند.

دبیر کانون عالی انجمن صنفی‌های صنفی کارگری کشور ادامه داد:، اما متأسفانه سوءاستفاده‌هایی می‌شود و کارگر بعد از گذراندن دوره آزمایشی مزدی دریافت نمی‌کند، بنابراین کارگر می‌تواند از کارفرمای خود شکایت کند.
ابوی بیان کرد: انعقاد قرارداد کتبی همان‌طور که برای کارگر و کارفرما خوب است، اشکالاتی هم دارد. یکی از اشکالاتش این است که کارفرما می‌تواند قرارداد کارگری که چند سال در آن واحد مشغول‌به‌کار است را در سال آخر تمدید نکند.

وی گفت: به همین دلیل قانون‌گذار ۲ نوع قرارداد موقت و دائم یا قرارداد کتبی و شفاهی پیش‌بینی کرده که به صراحت اعلام شده است.

ابوی افزود: در بعضی مشاغلی که دائمی هستند و کارفرما میلیارد‌ها تومان سرمایه‌گذاری کرده است، نمی‌توانیم این را قبول کنیم که کارگر با قرارداد ۳ یا ۶ ماه کار کند.

وی اظهار کرد: قانون‌گذار برای کار‌های پروژه‌ای و پیمانکاری قرارداد موقت گذاشته، اما متأسفانه اشاره‌ای نکرده است که اگر در کارگاه‌های دائمی قرارداد موقت بستید، قراداد باطل است. به همین دلیل کارگر ضرر می‌کند.
وی افزود: توصیه ما این است که در کار‌های دائم، قرارداد دائم یا قرارداد شفاهی ببندند تا اینکه بخواهند کتبی و مدت‌دار ببندند.

ابوی درباره بیمه تأمین اجتماعی ادامه داد: کارگر به هر اندازه و هر میزان که کار می‌کند، باید حق بیمه‌اش به سازمان فرستاده شود. چنانچه کارگری بیمه نیست، می‌تواند به واحد‌های تأمین اجتماعی اعلام کند که در آن کارگاه کار کرده است.

وی افزود: متأسفانه کارگرانی هستند که بیمه‌شان در فهرست کمتر اعلام می‌شود. به این کارگران پیشنهاد می‌شود از خدمات غیرحضوری تأمین اجتماعی از کارکرد بیمه خود مطلع شوند و در صورت مغایرت اعتراض خود را اعلام کنند.

دبیر کانون عالی انجمن صنفی‌های صنفی کارگری کشور ادامه داد: از اقدامات خوبی که می‌توانیم نمره مقبولی به سازمان تأمین اجتماعی بدهیم، خدمات غیرحضوری و خدمات الکترونیک است که به‌طور شفاف هرکسی با شماره بیمه خود می‌تواند ریز اطلاعات بیمه‌ای خود را کسب کند.