انجمنی با ۱۷ هزار عضو رهاشده از دام اعتیاد

به گزارش شهرآرانیوز؛ انجمن معتادان گمنام (NA) یا (Narcotics Anonymous) در سال ۱۳۶۸ بعد از اتمام جنگ در ایران پاگرفت و سال ۱۳۷۷ نیز دفتر مشهد به طور رسمی، کار خود را آغاز کرد. اکنون ۱۵ هزار مرد و ۲ هزار زن در جلسات شعبه خراسان حضور دارند.

به کار تیمی به‌شدت اصرار دارند، اما مسئولیت هرچهار نفر مشخص و مجزاست که به‌شکل دوره‌ای بین همه اعضا در چرخش است. آن‌ها که میهمان ما شده‌اند با افتخار از سال‌های پاکی خود می‌گویند: احمد، ۱۹ سال و ۷ ماه؛ مصطفی، ۱۲ سال؛ مهدی، ۲۱ سال؛ و هستی با ۱۰ سال و ۸ ماه پاگذشتن روی مصرف موادمخدر حالا پاک به شمار می‌آیند. اما لحظه‌به‌لحظه به معتاد‌بودن خود اعتراف می‌کنند و اصل مهم موفقیت اعضای انجمن همین است که پذیرفته‌اند: «بیماری اعتیاد در کمین است.»

برای ماندن در انجمن باید از «قدم‌های دوازده‌گانه» و «۱۲ سنت» آگاهی داشته‌باشید، یک راهنما انتخاب کنید و مانند کشیدن روزانه موادمخدر در جلسات شرکت کنید تا پاک بمانید. حضور در انجمن دلی است و پیوسته. باید تا پایان عمر همراه بمانید تا هم‌نشین دوباره موادمخدر نشوید.

صحبت‌هایشان را با همان ترتیبی که شروع کردند آورده‌ایم؛ زیرا به کلمه‌به‌کلمه هرآنچه می‌گویند، تعصب دارند. مصطفی که مسن‌تر از بقیه و حدود هفتاد‌ساله به نظر می‌رسد، مسئول امور رسانه‌هاست و با صبر و حوصله قدم‌های دوازده‌گانه را شرح می‌دهد، اما اضافه می‌کند: آموختن این قدم‌ها دست‌کم بین دو تا هشت‌سال طول می‌کشد. ما قصد داریم در این ۱۲ قدم، نگرشمان را به خود، اطرافیان و خدا تغییر دهیم؛ زیرا پذیرفته‌ایم که بیماری ما فراتر از اعتیاد است؛ یک بیماری فکری که همراه با کبر، غرور و آسیب به خودمان و دیگران بوده و همواره به ناتوانی خود اقرار می‌کنیم.

مهدی یکی از اعضای خیلی قدیمی است و درباره سابقه حضورش می‌گوید: سال‌۷۹ یعنی دوسال پس از راه‌اندازی انجمن مشهد وارد تیم آن‌ها شدم، درحالی‌که آن زمان ۱۰ تا ۱۲‌نفر بیشتر نبودیم. ۱۲ سنت انجمن را تشریح می‌کند و می‌افزاید: ما هیچ تخصص و مدرک درمانی نداریم و حرفه‌ای نیستیم. نه در کار متخصصان دخالت و تجویز می‌کنیم و نه درآمدزایی داریم. درعین‌حال ما به دیگر روش‌های ترک اعتیاد و همه افرادی که درحال کمک به معتادان هستند، احترام می‌گذاریم.

او این جمله را هم چاشنی صحبت‌هایش می‌کند: اصل ما گمنامی است و عشق. هیچ فردی را به‌زور وارد انجمن نمی‌کنیم و به‌زور نگه نمی‌داریم. همه برای آمدن و رفتن آزادند. تنها لازمه عضویت در انجمن، اما تمایل به قطع مصرف مواد است. بحث ما ترک جسمانی نیست، که این کار پزشک و متخصص است، بلکه ما با وسوسه‌های بعد از ترک کار داریم. ما معتقدیم که اعتیاد کوچک، بزرگ و فقیر و غنی نمی‌شناسد و هیچ‌کدام براساس سن پاکی بر دیگری برتری نداریم؛ زیرا همیشه احتمال بازگشت وجود دارد.

هستی، نماینده ۲ هزار خانم درحال‌ترکِ عضو انجمن است که روزانه در ۵۸ جلسه مستقل از آقایان و در مشهد و شهرستان‌ها دورهم جمع می‌شوند. اینکه چرا تعداد خانم‌ها کمتر از مردان است، به‌گفته هستی به وضعیت فرهنگی و موقعیت اجتماعی مربوط است و اضافه می‌کند: ما هنوز نگران دید جامعه به اعتیاد زنان هستیم که آن را فاجعه می‌بیند و پنهان‌کاری اجازه نمی‌دهد زنان معتاد به‌دنبال درمان بروند. روزی که من در شهرستان محل زندگی‌ام وارد انجمن شدم تنها خانم آنجا بودم، اما خیلی‌ها اکنون در‌حال درمان با این روش هستند.

احمد به‌عنوان یکی از اعضای کمیته اطلاع‌رسانی و روابط عمومی انجمن در ناحیه‌۱۰ که شامل استان خراسان است، پس از دیگران سخن می‌گوید، اما صحبت‌هایش، بخش زیادی از ابهام‌ها را روشن می‌کند: کار ما در انجمن، هیئتی و کمیته‌ای است. ما سازمان‌دهی نمی‌شویم، اما تشکیلاتی برای انجام امور خدماتی داریم. از هیچ سازمان و ارگانی بودجه و کمک هزینه دریافت نمی‌کنیم، حتی اگر بلاعوض بودن آن تضمین شده‌باشد. به هیچ‌یک از مسائل اجتماعی و جناح‌بندی‌های سیاسی کاری نداریم. مبنای برنامه ما کمک یک معتاد به معتاد دیگر است.

او با تجربه ۱۹‌سال دوری از موادمخدر ادامه می‌دهد: هرکس باید راهنمایی داشته‌باشد که از‌طریق او، برنامه‌ها را آموزش ببیند و اغلب افراد قدیمی‌تر، راهنمای تازه‌وارد‌ها می‌شوند. ترک اعتیاد تنها درمانی است که به‌تن‌هایی امکان‌پذیر نیست. هر فرد معتاد با هرنگرش، جنسیت و مذهبی وارد شود، می‌تواند بهبودی را با ما تجربه کند. ما یک کار را خوب یادگرفته‌ایم و آن، رساندن پیام به معتاد در‌حال عذاب است.

به گفته او در حال حاضر تعداد مردان عضو انجمن ۱۵‌هزار نفر است و آن‌ها همچنان در‌حال معرفی انجمن به دیگر معتادان هستند. برای تشریح علمکرد انجمن و معرفی آن، افرادی را به مراکز مختلف می‌فرستند تا اطلاع‌رسانی کنند: برای نمونه، کمیته زندان‌ها به زندانیان در حبس در استان سر می‌زنند، ۹ مرکز اجباری نگهداری معتادان (ماده‌۱۶)، چهارمرکز بستری و خانه سبز، ۱۵‌خوابگاه و مراکز دی آی سی و پنج‌کلینیک سرپایی ترک اعتیاد را پوشش می‌دهیم.

وی درباره اینکه میزان شکست این برنامه و بازگشت افراد به اعتیاد چنددرصد است، بدون هیچ ادعایی تأکید می‌کند: ما یک جمله معروف داریم: «هرگز ندیده‌ایم که فردی مطابق برنامه انجمن زندگی کند و بلغزد.» ممکن است ما کوتاهی کنیم و بیماری اعتیاد در کمین باشد؛ به همین دلیل پرونده هیچ معتادی هرگز به روی مصرف مواد بسته نمی‌شود.

گروه‌ها و سازمان‌هایی که با هزاران بودجه و درآمد به‌طور رسمی به کار ترک معتادان مشغول‌اند، قادر به ارائه آمار موفق و قطعی درمان نیستند، اما سازمان مردم‌نهادی، چون انجمن معتادان گمنام که درد اصلی معتاد را درک کرده است، توانسته بدون هیچ پاداشی و با روش‌های مخصوص خود، مخاطبانش را از مصرف مواد دور نگه‌دارد.

اگر در دام اعتیاد گرفتار‌ید و تصمیمی برای ترک گرفته‌اید، دفتر انجمن اکنون در الماس شرق، بهارستان ۳/۱، پلاک ۲۵ در طبقه اول قرار دارد. همچنین می‌توانید نشانی جلسات بانوان و آقایان را با تماس با شماره ۰۹۱۵۹۰۴۰۰۶۵ دریافت کنید. جلسات در مکان‌های همگانی مانند مساجد و از ساعت‌۶:۳۰ صبح تا پایان شب برگزار می‌شود که همه افراد بتوانند در آن شرکت کنند.